Ghana 2016

BRONG-AHAFO 50 JAAR PRESBYTERIAN CHURCH!

Zondag 3 april 2016 herdacht de presbyteriaanse kerk het 50jarig bestaan van de kerk in de provincie Brong-Ahafo. Dit werd herdacht met een grote bijeenkomst in het Sunyani Jubilee park.

Ik geef het verhaal weer zoals Solo dat aan mij per telefoon heeft verteld en dat afwijkt van de e-mail die hij heeft gestuurd. Solo met vrouw en kinderen waren eerst naar de kerk van Regina in Sunyani en gingen vandaar naar het park. In het park was het zeer druk en ze moesten staan, bovendien was er veel bewapende politie, militairen en beveiligingsmensen. Christian werd daar bang van en begon te huilen. Ze gingen weer terug naar de kerk, waarschijnlijk de Apostolische kerk van Regina.

Daar kreeg Solo een telefoontje van de dominee van de Presbyteriaanse kerk van Nsoatre, dat hij met spoed naar het park moest komen. De president van Ghana zou een toespraak houden en in de toespraak zou Solo worden genoemd.

Ze gingen met elkaar weer terug en Solo kreeg een stoel te pakken waarop Regina kon gaan zitten onder een boom. Op een bladzijde in het programmaboekje stond een en ander over het werk in Nsoatre en dat viel de president op. Hij gaf aan, Solomon te willen complimenteren, maar zijn speech was al gereed. Dus voordat de president aan zijn speech begon sprak hij de volgende woorden:

“I want to commend a selfless cool young man Solomon Boateng for his dedication to serve humanity. Through his effort a lot has been done for the people around his area Nsoatre. We need more of such people. Let us all pray for him to live long and be able to do more for his people. Solomon thank you”

Op het terrein waren ook Solo’s moeder en oudste zus aanwezig en die waren natuurlijk heel trots. De toespraak werd door de radio uitgezonden, dus Solo’s telefoon heeft vanaf dat moment niet stilgestaan. Er is dus geen contact geweest tussen Solo en de president en ook is niet bekend geworden dat Solo op het terrein aanwezig was.

U zult begrijpen dat familie, vrienden, medewerkers en wij natuurlijk ook, vereerd zijn met deze aandacht van de president van Ghana voor Solo en het werk van Heart for Children Ghana en hem hebben gefeliciteerd.

Vandaag en morgen is Solo in Sunyani en gaat hij zich bij de autoriteiten laten informeren over de procedure om de president per brief te benaderen. Hij wil de president bedanken voor zijn woorden en bij hem onder de aandacht brengen dat het werk mogelijk is gemaakt door de Nederlanders die het werk van Heart for Children Ghana ondersteunen.

Afia Hannah 

Geboren 4 april 2003, opgenomen in het weeshuis op 8 september 2012

Met tranen in de ogen vertelt de oude man die voor Hannah zorgde het verhaal van Hannah.

De ouders zijn Kwame en Yaa Eunice. Beide komen uit Noord Ghana en hebben daarom waarschijnlijk geen familienaam. In maart 2001 emigreerden vader Kwame en moeder Eunice naar een klein dorpje Akrobosua op ongeveer 17 km van Nsoatre. Het dorpje valt onder de verantwoordelijkheid van de Nsoatre Traditional Council.

De eigenaar of leider van Akrobosua, Yaw Nsia, accepteerde Kwame en Eunice en gaf hun een stuk land om te bewerken. Het ging goed met hen, ze verkochten de opbrengst van het land: maïs, groenten en andere landbouwproducten. Ze verdienden zo een beetje geld en konden elk jaar kort naar het noorden gaan om hun familie te bezoeken.

Kwame en Eunice waren, sinds ze zich in Akrobosua hadden gevestigd, zeer behulpzaam voor de oude Yaw Nsia en hij accepteerde hen hartelijk als zijn kinderen. De in 2003 geboren Hannah beschouwde hij als zijn kleindochter. Vanaf 2008, toen Hannah 5 jaar was, bleef Hannah achter onder de goede zorg van de oude Yaw Nsia en zijn vrouw wanneer haar ouders, voor het gebruikelijke tweewekelijkse bezoek, naar het noorden gingen. In april 2010 gingen Kwame en Eunice opnieuw naar het noorden voor familiebezoek, maar sinds die tijd is er niets meer van hen vernomen. Alles werd gedaan om te achterhalen wat er is gebeurd maar dat heeft niets opgeleverd. Het was een grote schok voor Yaw Nsia en zijn vrouw. In juni 2011 stierf de vrouw van Yaw Nsia en hij is er van overtuigd dat dit mede is veroorzaakt door het verlies van Kwame en Eunice, een schok die ze niet kon dragen. “Ik”, aldus Yaw Nsia,” en de enkele inwoners van dit dorp leven heel gelukkig samen. Ik besloot Hannah naar school te laten gaan maar de afstand om naar school te lopen in Nsoatre is te groot. Ik ben nu oud en de toekomst van Hannah is belangrijk. Alstublieft neem Hannah en zorg voor haar, ik zal altijd voor jullie en voor Hannah bidden. Dank u wel!”

2015, leeftijd 12 jaar, Primary School klas 4.

Hannah is een rustig bescheiden meisje. Ze houdt zich graag op de achtergrond en vraagt bijna geen aandacht. Hannah is niet afwezig maar reageert nauwelijks en mengt zich weinig in een ander gesprek. Als het erop aankomt kan Hannah goed voor zichzelf opkomen maar ook voor anderen.

Ze praat weinig Engels maar volgt je wel en lijkt je goed te begrijpen. In kaart spelletjes is Hannah erg goed en vindt het leuk om te doen. Hannah kijkt eerst de kat uit de boom maar speelt later wel mee met de spelletjes.

Hannah is een lief meisje dat houdt van eerlijkheid!

Joseph Gyebiri     

Geboren 4 april 1996, opgenomen in het weeshuis 17 november 2007

De ouders van Joseph zijn Kwame Gyebiri en Georgina Gyebiri.

Joseph, zijn broer en oudere zusters woonden met de ouders in het dorp Akrobosua, op 7 km van Nsoatre.

Joseph’s moeder en zusters gingen elke vrijdag naar de markt in Nsoatre om de producten van hun eigen farm zoals plantain en cassave, te verkopen. Van de opbrengst werd onder andere zout, gedroogde vis en zeep gekocht, voor het bereiden van hun maaltijden en het wassen.

Begin 1997 gedroeg de vader zich vreemd ten opzichte van vrouw en kinderen. Een week lang vroeg hij hun te verdwijnen. Ze dachten dat hij een grapje maakte, totdat hij van de farm terugkwam met zijn kapmes in de hand. Hij dreigde hen te vermoorden, wanneer zij niet onmiddellijk zouden verdwijnen.

De moeder en haar kinderen, waaronder jonge Joseph, vluchtten naar Nsoatre.

In Nsoatre bood een vrouw hen een constructie van hout aan als onderdak, een plek waar zij in kookte. De vrouw hielp hen ook om aan eten te komen.

In 2003 kon Georgina, de moeder, op de dagopvang gaan werken als schoonmaakster.

’s Avonds konden Georgina en Joseph in een van de klassen slapen, dankbaar maakten ze hier gebruik van.

Begin 2007 werd het weeshuis opgestart. Door omstandigheden (de aangestelde verzorgster meldde zich ziek), ging Georgina de eerste kinderen verzorgen. Gezien de houding van de aangestelde verzorgster werd die ontslagen en werd Georgina aangesteld.

Omdat Joseph steeds bij haar was werd hij later dat jaar opgenomen als een van de weeskinderen. Zelf realiseert hij zich nauwelijks dat Georgina zijn moeder is en noemt hij haar ook tante.

2015, leeftijd 19 jaar, klas 3 Senior High School.

Joseph is serieus met het geloof bezig en heeft hier veel interesse in. Hij voelt zich verantwoordelijk voor zijn broertjes en zusjes en helpt hen graag met het maken van hun huiswerk. Joseph heeft van september tot december 2015 elke ochtend op de dagopvang. Hij hielp hier met lesgeven.

In januari 2016 startte Joseph opnieuw op de Senior High School, hij was gezakt voor wiskunde. In zijn vrije tijd maakt Joseph zich nuttig. Hij heeft een goede band met Seth en Solo.

Joseph is een serieuze jongen die erg behulpzaam is voor zijn broertjes en zusjes en wanneer je het hem vraagt wil hij graag dingen voor je doen.

In de afgelopen periode heeft Herbert een aantal verbeteringen of reparaties uitgevoerd in het gastenverblijf. Bovendien heeft hij de aannemer gewezen op een aantal gebreken. De aannemer gaat deze gebreken in de komende periode aanpakken.

Het interieur is ook aangepast zodat grotere groepen er een onderkomen kunnen vinden. Ria en Herbert hebben contacten gelegd met YWAM en OM, beiden internationale organisaties, waarvoor beiden zijn uitgezonden geweest. OM komt dit jaar met de Logos-Hope naar Ghana en had gepland om dit jaar ook met een team vanuit Sunyani te gaan werken aan de verspreiding van christelijke lectuur. Met YWAM International zijn er contacten over eventueel te sturen teams voor diverse werkzaamheden. YWAM Ghana is in contact gebracht met lokale kerken want zij willen dit voorjaar naar de regio Nsoatre komen. De personen uit Ghana, Togo en Kenia moeten dan bij kerkleden worden ondergebracht.

Voor 2016 hebben we vanuit Nederland alweer 13 boekingen van stagiaires of andere bezoekers die willen helpen in de dagopvang, het kindertehuis, de basisschool of de handen uit de mouwen willen steken en helpen in onderhoud tuin of gebouwen.

Over de hele lengte van het gebouw is er een groot en breed overdekt terras waar eventueel activiteiten voor de kinderen georganiseerd kunnen worden, maar waar je natuurlijk ook gewoon kunt relaxen. Zie 1e foto.

De keuken.

De foto’s geven een indruk van de accommodatie.

Donderdagochtend kwam er een eind aan ons verblijf in Anomabo. Maandag waren we met een door Anomabo geregelde bus opgehaald vanuit Nsoatre. Een goede bus met airco en chauffeur waarin een flinke groep kan. Misschien iets voor toekomstige bezoekers van Nsoatre? Het ophalen vanuit Nsoatre kost US$ 250. Dezelfde bus met dezelfde chauffeur brengt ons naar Accra. Voor US$ 100 hebben we de bus de hele dag bij ons en blijft de bagage goed opgeborgen in de bus.

Overigens kan de lezer informatie over Anomabo Beach Resort vinden op www.anomabo.com

Het was kort maar de kinderen vonden het fijn. Krister zei: wanneer we weer naar Ghana gaan wil ik eerst hier naar toe.

Woensdagavond voegde Solo zich weer bij ons. Hij was ’s morgens naar Accra gekomen om bij de drukkerij van Adwinsa de boeken op te halen die aan Eskil beloofd waren door dhr. Adwinsa.

Dhr. Adwinsa die is begonnen als geschiedenisleraar vind het geweldig dat Eskil zo geïnteresseerd is in geschiedenis en dat o.a. wil gaan studeren. Eskil zit in zijn examenjaar en wil zelf graag verder studeren in de USA.

Op deze regenachtige donderdagochtend besluiten we, wanneer de bus er is voor ons vervoer, om na het ontbijt maar zo snel mogelijk te vertrekken.

Op de huur van de huisjes krijgen we een korting van 10% en gaan er vanuit dat dit ook voor andere bezoekers vanuit Nsoatre zal gelden in de toekomst.

Om ca. half elf vertrekken we op weg naar de Accra Mall, het grote shopping centrum. Om één uur komen we daar aan en zoeken een restaurant op waar we rustig kunnen zitten en natuurlijk eten en drinken tot een uur of vijf, want dan gaan we naar het vliegveld.

Een uurtje later voegt Johan zich bij ons. Hij is uit Kumasi gekomen en zal verder in Kasoa verblijven en met Pasen in enkele diensten voorgaan. Om 4uur voegt ook pastor Nelson zich bij ons, hij en Johan hebben die avond een dienst in Accra.

Later blijkt dat ook Gideon en zijn gezin naar ons onderweg is geweest om afscheid te nemen. Hij hield contact met Solo, maar helaas nam Solo niet de moeite om het ons te vertellen, zodat het gezin steeds net een minuut of tien te laat was om ons gedag te zeggen. Toen we hier zaterdag achterkwamen voelden we ons hier niet prettig bij. Ik heb Gideon laten weten dat we hun bezoek op woensdag heel erg op prijs hebben gesteld en het ook heel fijn vonden. Solo probeert de regie in handen te houden maar neemt daarbij helaas vaak verkeerde beslissingen. Voor ons gevoel is het gewoon onfatsoenlijk maar Ghanezen zullen het wel anders zien.

Om vijf uur nemen we afscheid van Johan en Nelson, Johan maakt nog even deze foto. En zo arriveren we al vroeg op het dichtbij gelegen vliegveld van Accra. De vlucht is om 10uur die avond dus dat wordt lang wachten.

De vlucht is heel voorspoedig en voor zessen zijn we op Schiphol waar onze buurman ons op komt halen. Het gaat allemaal heel voorspoedig want om 7uur op Goede Vrijdag morgen zijn we thuis.

Ria en Herbert met de kinderen moeten nog doorvliegen naar Stavanger, maar ook zij zijn ruim voor de middag thuis. Zij werden afgehaald door vrienden en hun dochter Marthe, die tijdens hun afwezigheid in eenmaal haar rijbewijs heeft gehaald, en nu met hun eigen auto naar het vliegveld was gekomen. Voor Bente was er een speciaal welkom op het vliegveld door enkele schoolvriendinnetjes.

Krister is ook weer helemaal thuis want hij kon nu zijn lievelingspasta maken en eten: lasagne.

Het was een lange droge tijd in Nsoatre die voorbij gevlogen is doordat Ria, Herbert, Eskil, Krister en Bente er ook waren. Dat gaf veel gezelligheid en geregeld aanloop van de kleinkinderen. De droge tijd is nu voorbij, zondagavond was er al een regenbui, maar vanaf toen heeft het elke dag een poosje geregend in elk geval tot 1^e paasdag zo vernam ik.

Tegen 3uur kwamen de Elmina reizigers terug en gingen we vroeg naar het restaurant want voordat je eten krijgt duurt het een hele tijd na het plaatsen van de bestelling. Herbert en Eskil vertelden dat zij elk acht maal het tarief van de Ghanezen moesten betalen om het fort te bezoeken. Over discriminatie gesproken zo gaat dat met alles in Ghana, we moesten dat in Nederland eens doen dan staat het land op zijn kop.

Verschillenden van ons gezelschap wilden weer een kokosnoot en dus moest er weer in een palmboom geklommen worden om er kokosnoten uit te hakken.

In Anomabo kun je heel goed eten en er zijn veel verschillende gerechten. We verbazen ons altijd weer opnieuw dat de Ghanezen die we als gast hebben vrijwel altijd gebakken rijst, wij noemen het nasi, met gebraden of gegrilde kip bestellen.

Het werd een gezellig etentje waarbij Eskil vroeg: opa mag ik lobster bestellen? Hij vroeg het netjes en terecht want het gerecht is dubbel de prijs van de andere gerechten. Nu dat mocht dan weet hij ook hoe dat smaakt. Je verwacht dan een lobster te krijgen maar het bleek een schaal vol kleine lobstertjes te zijn, wel een werk om die uit hun jasje te helpen.

Krister koos na twee dagen spaghetti carbonara nu eens voor de spaghetti bolognese. Krister is een liefhebber van pastas die hij overigens zelf ook goed kan maken, ook pizza’s zijn aan hem goed besteed en ook die maakt hij. Krister wil kok worden.

De lucht gaat betrekken en af en toe hoor je onweer. Wanneer we naar bed zijn gaat het regenen. Wanneer we donderdagmorgen gaan ontbijten regent het nog steeds. Enkele bezoekers zitten met een jack aan onder een parasol in de regen naar de zee te kijken. Onze strandvakantie is voorbij, het waren zonnige dagen, wij gaan naar Accra en dan naar Nederland en Noorwegen.

Vroeg stond Bente woensdagmorgen naar de zee te kijken. Bente en Krister genieten echt van het strand en de zee.

Vroeg was ook Gideon en zijn familie deze ochtend. Toen wij om 8.30 gingen ontbijten bleek de familie, Gideon en Victoria met de kinderen Willem, Tina en Junior, al bij de receptie te zitten. Waarschijnlijk waren ze al om 5.30 van huis vertrokken om zo de drukte in Kasoa te ontlopen. Wanneer je deze voorstad van Accra, waar Johan zijn huis laat bouwen, moet passeren dan loop je het risico dat je in een file terecht komt die twee uur oponthoud geeft. Ook om Tema uit te komen, waar Gideon woont, moet je heel vroeg van huis anders zit je eveneens in een lange file.

Willem kon er ook bij zijn. Willem zit in de tweede klas van de Senior High op een kostschool ergens langs de kust. De scholen sluiten woensdag, maar omdat er problemen waren met de watervoorziening sloot de school van Willem een dag eerder.

Na het ontbijt was het natuurlijk eerst even bijpraten. Gideon zou met Eskil naar het slaven fort in Elmina gaan. Het fort is een Unesco monument en wordt door Nederland onderhouden. Nederland heeft 280 jaar vanuit dit fort de handel geregeld. De gidsen geven wel een erg negatief beeld van de Nederlanders met betrekking tot de slavenhandel. Het zou correct zijn van de gidsen om ook te vermelden dat de slaven door de eigen landgenoten uit de dorpen werden geroofd en aan de Nederlanders werden verkocht.

Het bleek dat ook Victoria en Willem mee zouden gaan omdat zij er ook niet eerder geweest waren. Herbert besloot ook mee te gaan.

Dus vandaag waren wij oppas oma en opa samen met Ria voor Tina, Junior, Krister en Bente. Na enig aftasten konden de vier het goed met elkaar vinden en waren tot 1 uur die middag fijn aan het spelen op het strand en in het water. Opa hield ze goed in de gaten maar alles is goed gegaan. Daarna douchen en vervolgens op de kamer een kinderfilm kijken.

Prachtig strandweer op dinsdag, oppassen om niet te verbranden.

Om half negen eerst uitgebreid ontbijten in het open restaurant aan het strand tussen de palmen. Er was een uitgebreid buffet en we namen alle tijd om rustig te ontbijten.

We lieten voor ons gehuurde huisje die direct aan zee ligt de ligbedden klaar zetten met de matrassen. Zelf konden we ook nog op ons eigen terras gaan zitten waar twee stoelen met kussens en een tafeltje waren neergezet.

Na enige tijd kwamen ook de anderen maar vooral Bente wilde zo snel mogelijk de zee in.

Om elf uur lieten we ons gebruikelijke kopje cappuccino brengen en voor de kinderen hadden we cola en andere frisdrank in het koelkastje staan in ons huisje. Ria en Herbert hadden met de kinderen een dubbel huisje direct achter ons huisje dus dat was erg gemakkelijk. Hun huisje had een tussendeur zodat ze binnenin van de ene naar de andere konden lopen. Ook zij hadden in elke kamer een koelkastje.

Als lunch namen we allemaal een kokosnoot en wanneer je ook het vruchtvlees eet is dat een voedzame maaltijd en nog gezond ook.

Na de avondmaaltijd dronken we nog gezellig met elkaar koffie of frisdrank bij Ria en Herbert.

Tiny en ik gingen daarna genieten van de avond voor ons huisje uitkijkend over strand en zee. En zoals te zien op de foto van Tiny hadden we een gezellig kleurtje gekregen.

Om 9.00 uur vertrokken we maandagmorgen naar Anomabo. Zondagavond hadden we al afscheid genomen van leiding en kinderen in het kindertehuis. Deze morgen waren we om acht uur afscheid gaan nemen van de medewerkers van de dagopvang. Na het ontbijt werd de bagage ingeladen en stapten we in het gehuurde busje en gingen we op weg. Eerst door het heuvellandschap van Brong-Ahafo naar Kumasi en vandaar naar het zuiden in de richting van Cape Coast.

Na vijf uur rijden kwamen we in het bergachtige landschap voor de kust. Daarna nog een uurtje rijden. Om drie uur die middag waren we in Anomabo en konden de kinderen het strand en de zee zien. Wij natuurlijk ook maar voor de kinderen was het voor het eerst dat ze in Anomabo kwamen. Ze waren heel blij vooral Bente die het liefst direct de zee in zou gaan. Maar na de lange reis eerst drinken en eten.

Er werd door verschillenden van ons maar direct verse kokosnoot gedronken en gegeten. De kokosnoten worden na bestelling vers uit de kokospalmen gehaald. Tiny heeft het later nog gefilmd want het is een flinke klimpartij. Er zullen deze drie dagen nog heel wat kokosnoten gedronken worden door ons en natuurlijk gegeten want het vruchtvlees is ook heerlijk.

Daarna was er de warme maaltijd, maar in Anomabo duurt dat wel een uurtje nadat je het besteld hebt. Alle maaltijden worden vers klaargemaakt en dat duurt lang, maar ze komen nu wel allemaal tegelijk en dat was vroeger anders.

Vermoeid zijn we allemaal vroeg gaan slapen.

Het is alweer de laatste zondag in Nsoatre van deze reis. Het wordt een rustige zondag met een slot met regen en zonder stroom.

Het was gelukkig rustiger deze zondagmorgen dan vorige week. Maar om op alles voorbereid te zijn waren we toch maar binnen gaan luisteren. Maar eerst lekker buiten ontbijten. We hadden deze week al wat foto’s geschoten. Eindelijk hadden we de voor en de mooie blauwe achterkant van de vogel te pakken met onze camera. Na de regenbui drie weken terug begon het gras er door te komen en de geit Max, die nu tam is, vond dat een goed plekje. Ook was er weer een kip met vijf kuikentjes.

In de leesdienst werd een preek gelezen van ds. J.S. van der Net over: De Heere Jezus bespot 1. Wie er spotten 2. Wat deze spot inhoudt 3. Hoe de Heere Jezus volhardt in Zijn lijden.

Hierna waren we nog een hele tijd bij elkaar en gebruikten gezamenlijk de maaltijd.

Om half zes begon de avonddienst. Onze eigen dominee preekte over: Het zaligmakend geloof 1 Dat verbindt aan Christus 2 Dat bestaat uit kennis en vertrouwen 3 Dat wordt beleden. Dit naar aanleiding van HC Zondag 7

Terwijl we zaten te luisteren begon het te onweren en om half zeven begon het te regenen en viel de stroom uit. Gelukkig viel het internet niet uit.

Die avond viel er 30 mm regen. Bente moest het voor school noteren en had water opgevangen en ik berekende voor haar dat er die avond 30mm was gevallen en dat is heel veel in een paar uur. Maar dat was goed te zien. Drie weken terug was er meer dan het dubbele gevallen maar toen bleef het ook gedurende de nacht regenen. Helaas kwam de stroom niet terug, want dat duurde tot maandagochtend half elf, maar toen waren wij al op weg naar Anomabo.