Noorwegen 2017

Om kwart voor zes liep dus de wekker af. Douchen enz. en om half zeven naar het restaurant voor het ontbijt. Tiny en ik namen een stevig ontbijt want er stond ons een lange dag te wachten met 970 km. auto rijden. Tiny was nog lang niet in orde maar hield zich flink. Om 7.20 uur reden we weg. We hadden ons zorgen gemaakt vanwege de berichten en waarschuwingen over de extreme temperaturen van wel oplopend tot 35 graden. Nu daar was niet veel van te merken de temperatuur was 12-13 graden en het regende en soms onweerde het.

Ik reed dus zo’n 500km. in dit slechte weer. Stoppen was ook geen optie, ik zei zodra het weer beter wordt stop ik. Nu inderdaad voor Hamburg brak de lucht en reed ik een parkeerplaats op. Eerder had ik onderweg al getankt maar dan sta je droog. Tiny lag eerst een poosje te suffen en later luisterde ze naar de preek van zondagmorgen in Woerden. Ik had al mijn aandacht bij de weg nodig want het waaide ook nog flink soms met flinke rukwinden.

Dus na het breken van de lucht waren we gestopt op een parkeerplaats, terwijl we daar stonden werd het weer steeds beter, de zon ging schijnen en de temperatuur liep op naar zo’n 25 graden. Na ons brood gegeten en wat gedronken te hebben en de benen wat in beweging, ging ik weer rijden. Nu dat rijden kon ik wel vergeten want naar enkele kilometers stonden we in de file en deden over de volgende 30 kilometer ruim twee uur. Intussen werd het ook steeds warmer maar met de airconditioning aan was dat geen probleem zo lang we in de auto waren. Toen we eindelijk van de A7 met de files de A1 opreden konden we flink doorrijden. Ik zei tegen Tiny voorbij Bremen ga ik stoppen en rusten, maar eerst wil ik voorbij Bremen zijn waar daar zijn vaak files met al die afslagen. Nu bij Bremen was er een andere verrassing: automobilisten die door zouden rijden naar Osnabrück, wij dus, werd geadviseerd om een andere route te volgen die met een omleiding was aangegeven want er was zware file door werkzaamheden op de hele weg naar Osnabrück. Ik zei we rijden gewoon door en dan zien we wel, nu dat was een goede beslissing. Er waren inderdaad maar twee rijbanen beschikbaar en de maximum snelheid was 80 maar het was nog niet zo druk dat we stilstonden. Na Osnabrück is het niet zo geschikt om een tijdje te stoppen en besloten we door te rijden tot de afslag Hengelo/Borne waar we konden gaan eten. Tiny had dit op Google Maps uitgevogeld en dat is prima gegaan. Daar kon ik ook tanken want door de vele files was ook de benzine sneller opgeraakt, anders hadden we gemakkelijk Woerden gehaald. Na ruim 12 uur achter het stuur konden we even na acht uur de auto uitpakken. Na het uitpakken van onze tassen en koffers ging Tiny snel naar bed en ik volgde al snel. We mochten weer gezond overkomen en zijn daarvoor dankbaar en na een flinke rust tot vrijdagmorgen 10 uur voelde Tiny zich ook weer veel beter.

De blog van de reis naar Noorwegen is hierbij tot een eind gekomen. We hopen D.V. nog de gezondheid te mogen ontvangen voor volgende reizen en zullen u dan weer verslag doen.

Vandaag beginnen we aan onze terugreis. Ik heb de afgelopen nacht slecht geslapen. Tiny is al enkele dagen aan het hoesten, het is een vervelende hoest en wanneer ze hoest doet haar hele lichaam pijn. Dus toen we naar bed gingen lag ze erg te hoesten, later viel ze gelukkig in een rustige slaap. Helaas kon ik toen niet meer in slaap komen. Maar na flink douchen voel ik me toch prima om de terugreis te beginnen. Het was goed weer om te rijden, bewolkt maar met een fijne temperatuur. Herbert merkte op dat na de bergen het weer dikwijls anders zou zijn en dat was ook zo het was prachtig zonnig weer.

Om 11.40 uur vertrokken we en dat is ruim op tijd. De veerboot gaat om half vijf, maar je moet er om half vier zijn en het is 3½ uur rijden. Onderweg één sanitaire stop gemaakt, helaas was er geen zicht op de prachtige fjorden. Je doorkruist het gebied met heel veel bekende grote fjorden en heel veel tunnels. We hebben de tunnels niet geteld maar het zijn er meer dan tien, de kortste 200 meter en de langste 3200 meter. Ook de natuur is erg mooi. Je ziet langs de kant veel paarse lupinen, ook bij onze stopplaats waren er veel lupinen. Op de foto zie je bovenin nog een stukje van de E39 die helemaal doorloopt tot aan de veerboot.

Tegen drie uur waren we bij de boot, het inchecken gaat steeds efficiënter want toen we langs het hokje reden had hij onze boardingpassen al in de hand, zonder dat we onze reservering hadden getoond. Kennelijk scannen ze het autonummer. Tiny was behoorlijk ziek en bleef in de auto en stuurde even een WhatsApp naar Ria dat we bij Color Line waren.

Ik liep een beetje rond en maakte foto’s, er lag een groot cruise schip in de haven. Onze veerboot kwam binnen en die is ook flink groot. Het duurt altijd meer dan een half uur voordat je de veerboot op mag rijden.

Deze maal stond onze auto op dek 6, maar wij zaten heerlijk op de kop van dek 8 in het restaurant waar weer een groot buffet stond aangericht. Het is niet goedkoop maar wij vinden het prettig zitten en tijdens de vaartijd van 3 uur en 15 minuten loop je af en toe naar het buffet of de bar, want er is ook naast overvloedig eten ook frisdrank, wijn bier, koffie, thee enz.

Iets na 8 uur waren we in ons hotel dat op 350 meter van de terminal ligt. Tiny is direct naar bed gegaan. Maar om negen uur lag ik er ook in, na de wekker op kwart voor zes gezet te hebben.

Vandaag is het alweer onze laatste dag hier in Noorwegen, morgen hopen we naar Denemarken te reizen. Voor Krister was het vandaag de laatste dag op de basisschool. Het was alleen nog afscheid nemen, de kinderen moesten om half negen op school zijn tot elf uur.

Ria was gisterenavond druk geweest en had o.a. een trommeltje met makarons gebakken voor de juf. Ook voor de klasgenootjes was er een traktatie. Tot elf uur deden ze allerlei spelletjes zowel binnen als buiten. We hadden besloten om samen met Ria, Krister weg te brengen. Krister gaat op een christelijke privé school en die school is in Ganddal een wijk van Sandnes. Krister moet elke dag 2x een uur reizen met bus en trein. De school heeft ook 3 jaar voortgezet onderwijs. Eskil was naar het voortgezet onderwijs op deze school geweest, vandaar dat Krister daar ook de basisschool heeft gedaan. Tegen elf uur heeft Ria met de rector gesproken en kreeg ze te horen dat Krister ook een plaats had gekregen op het voortgezet onderwijs. Dus wanneer ze in Noorwegen verblijven gaat Krister daar gewoon naar school en wanneer ze in Cambodja zijn krijgt hij zijn opdrachten en taken via internet.

Wij moesten dus onze tijd van half negen tot elf uur op een andere wijze doorbrengen. Dicht bij de school ligt een meer en daar hebben we omheen gewandeld. Het was een wandeling van 1½ uur, we hebben rustig gelopen.

Het was een mooie wandeling. Het weer was nogal dreigend maar het is droog gebleven. Af en toe kwam de zon ook even door de wolken heen.

Grote delen langs de kanten van het meer was meer moeras en daar groeiden allerlei gras soorten en bloemen en dat was erg mooi.

Tiny en Ria liepen rustig door en ik stopte steeds om foto’s te maken en liep daarna stevig door om weer bij de dames aan te sluiten.

Het meer is kleiner dan in Ålgård maar je kunt hier veel beter wandelen. Er is maar een klein stukje waar je tussen huizen loopt. Er waren meer wandelaars maar vooral vrouwen die hard liepen om hun slanke lijn te behouden. Er waren er die ons twee of drie maal voorbij kwamen. Om tien uur waren we dus rond gelopen en toen zijn we naar Sandnes gereden om koffie te gaan drinken. Voor Krister namen we een beker chocolademelk mee want daar had hij zich tevoren al op verheugd.

Om kwart over elf reden we terug en kon Krister aan zijn chocolademelk beginnen, toen we een half uur later thuis kwamen had hij nog een klein beetje, hij zei dat hij het zo lekker vond dat hij steeds maar een slokje had genomen.

We namen een paar boterhammen met kaas en daarna begon Tiny aan het avondeten, want als afscheid maakt Tiny voor vanavond weer een jachtschotel en daarvoor moet het vlees lang braden. Tussendoor is ze alvast aan het uitzoeken en inpakken voor de terugreis van morgen.

Aan het eind van de middag werden we verrast met ca. 200 T-shirts voor kinderen in diverse maten. De T-shirts zijn geschonken door Kongeparken, het attractiepark, voor de kinderen in Ghana. De shirts hebben verschillende leuke opdrukken.

Twee grote schalen met Tiny’s jachtschotel zijn er opgegaan. Bente was naar een verjaardag maar Marthe, Eskil en Krister smulden mee.

Vandaag hebben we heerlijk langs het riviertje gewandeld, het is mooi weer en een lekkere wandeltemperatuur. In Nederland is het daar te warm voor lezen we, daar zoeken de mensen verkoeling. Tiny heeft hier zelfs haar jack nog aan maar die gaat vrij snel uit want ze krijgt het ook warm.

In het kristal heldere water zijn nu mooie schaduwen van de heuvels en bergen te zien. Tussen de bergen en de rivier loopt de snelweg de E39 van Kristiansand naar Stavanger.

De waterkant is erg mooi je ziet prachtige weerspiegelingen van bomen en planten en rotsen in het water. We hebben heel wat foto’s gemaakt. Tiny moest steeds op me wachten. Er waren meer wandelaars en fietsers op dit pad, maar wanneer je groet wordt er niet teruggegroet. Men kijkt stijf voor zich uit wanneer ze iemand zien en dat verbaasd me steeds weer opnieuw. Ik denk dat Noren erg op zichzelf zijn en hun eigen leventje willen leiden. Aan de ene kant van het pad loopt het riviertje en aan de andere kant loopt de verhoogde oude spoorlijn, waarvan de bielzen en rail nog aanwezig zijn. Daar kun je ook lopen er loopt ook een smal pad langs en dan kijk je van boven op de rivier.

Er staan prachtige bloemen tussen het lange gras.

Op Facebook kwamen we vanavond een foto van onze kleinkinderen tegen geplaatst door Rachel Brady Farmer en gemaakt tijdens het half jaar dat Ria en Herbert met de kinderen op het schip van Operatie Mobilisatie langs de Caraïbische eilanden hebben gevaren om te evangeliseren en dat is al weer jaren geleden. Tiny en ik hadden de foto nog nooit gezien. Rachel schrijft erbij aan Ria: You know any of these people?  Found this while going through pictures today.

Beeldbepalend voor Ålgård is het oude houten kerkje dat op een heuvel staat in het dal waar het stadje ligt met de winkelcentra enz.

De kerk was kennelijk te klein want er is een nieuwe zeer moderne kerk gebouwd, links op de foto. De kerk is zo modern dat er reclame voor wordt gemaakt als een voorbeeld van moderne architectuur. De oude en de nieuwe kerk liggen naast elkaar. Vanaf de doorgaande weg die er langs loopt lijkt het alsof het niet één geheel is, want midden voor de twee kerken staat het oude spoorwegstation. Ålgård lag ooit aan een spoorlijn waarvan nog steeds uit nostalgie overwegingen een gedeelte buiten het stadje langs de rivier aanwezig is.

Rechts is de oude kerk te zien en links de nieuwe moderne kerk.

Boven aan de achterkant van het oude station is door middel van de begraafplaatsen de eenheid tussen oud en nieuw duidelijk aanwezig.

Het is in Woerden deze zondagmorgen een dienst waarin een voorbereidingspreek voor het volgende week te houden Heilig Avondmaal wordt gehouden. Volgende week zondag hopen we D.V. weer in Woerden te zijn. We besluiten om de preek op een ander tijdstip te beluisteren. Daarom ontbijten we weer om 10 uur met kinderen en kleinkinderen. Na de koffie vertrekken we om half twaalf naar de kerk die om twaalf uur begint.

Zoals ook vorige week speelt er eerst een bandje, maar deze maal zingt onze kleindochter. Het is moeilijk om een foto te maken tussen de staande gemeente door die nogal beweegt, één foto blijft over en die is wel apart en daarom plaatsen we hem.

Er wordt gepreekt naar aanleiding van Lukas 15.

Over de drie gelijkenissen en hun verband:

Het verloren schaap

De verloren penning

De verloren zoon

Na de dienst zijn we naar een park gegaan bij het plaatsje Kleppe. Hier kwamen we samen met de leden van de Bijbelstudiegroep van Ria en Herbert. De kerkgangers en dus ook de leden van de studiegroep wonen nogal verspreid en dus moest er een locatie gevonden worden om het seizoen met elkaar af te sluiten. Bovendien waren de kinderen er nu ook bij en in het park waren er speeltoestellen. We lunchten met elkaar, ieder had voor zichzelf eten meegenomen. Het werd een gezellige middag!

Kleppe was de eerste stad waar Ria en Herbert na hun vertrek naar Noorwegen gingen wonen. Ze woonden in een klein appartement maar wij vonden het daar altijd fijn omdat we er goed konden wandelen rond een meer. Het meer in Ålgård is te groot voor ons om er omheen te wandelen.

Wij waren met onze eigen auto en zijn op een gegeven moment met Krister en Bente, die ook een vriendinnetje had meegenomen, naar huis gegaan.

Om half zeven hebben we naar de dienst uit Woerden geluisterd. Ds. Zondag sprak naar aanleiding van de H.C. zondag 36 over:

De Naam van de Heere:

1. Misbruiken
2. Gebruiken

Het is vandaag een prachtige zonnige dag. Om elf uur gaan we naar Signe en Skjalg de Noorse oma en opa van onze kleinkinderen. Elke zaterdag komen daar kinderen en kleinkinderen bij elkaar om rijstepap te eten. Signe kookt altijd een grote pan rijst met lekkere volle melk want zij hebben een boerderij en de melk komt zo van de koe.

Maar voordat we weggaan lees ik op Facebook dat de groep studenten van de Happietaria in Enschede het streefbedrag van € 20.000 voor een project van de ZOA in Soedan hebben gehaald. We zijn trots op onze kleindochter Christine die zich hiervoor zo heeft ingezet. Dus eerst maar de foto met het eindbedrag van gisterenavond.

Dus om kwart over elf vertrekken we naar Signe en Skjalg zij wonen in Edland dat is ook de familienaam van Skjalg zijn zuster woont daar ook dichtbij. Het hele gebied buiten Ålgård in die richting heet Edland en in het gebied wonen veel mensen die Edland heten.

Eskil en Krister blijven thuis maar Bente gaat mee.

Het echtpaar van onze leeftijd woont nu in een huis vooraan op het terrein. Hun jongste zoon heeft enkele jaren terug de boerderij overgenomen. Hij werkte met zijn vrouw voor de zending in Mali. Na terugkomst gaf hij aan wel interesse te hebben in de boerderij en daar waren de ouders blij mee.

Het werd gezellig en het is een traditie geworden dat degene die wil, langs kan komen en dan rijstepap eten en daarna koffie met gebak. Signe had een vruchtensap gemaakt van de eerste rabarber die ze hadden geoogst. Skjalg vertelde dat het een goed gras jaar was, ze hadden de wintervoorraad al opgeslagen maar zijn nog volop aan het maaien.

Na de maaltijd ga ik een ommetje maken om foto’s te maken van de mooie omgeving maar het is wel erg eenzaam om hier te wonen.

We gaan ook nog even langs bij de zus van Skjalg. Zij en haar man hebben een prachtige tuin en dikwijls komen er mensen kijken. Bente vind het vijvertje interessant en gaat er in pootje baden.

Het is een groot stuk grond dat helemaal is aangelegd. We zijn er al vaker op bezoek geweest en we hebben ook een paar schilderijen van haar man want die schildert heel verdienstelijk. Er is een aparte verkoop-ruimte voor de schilderijen.

Na een klein uurtje vertrekken we weer en gaan op weg naar Ålgård. In Ålgård brengen we Bente naar een vriendinnetje.

Vanmorgen flink uitgeslapen, het was gisterenavond laat geworden. Het is vandaag een bewolkte maar droge dag, af en toe komt de zon even schijnen. Plannen zijn er niet voor vandaag en we hebben ook niet zo’n behoefte om uit te gaan. Genieten van het uitzicht is voor ons ook ontspannend en verder wat lezen of bezig zijn op de laptop. Vanuit de woonkamer hebben we een fraai uitzicht en kunnen we veel van de omgeving zien. De foto geeft maar een klein stukje van het uitzicht weer, de woonkamer heeft grote ramen waarachter ik veel zit in een luie stoel. Af en toe gaan Bente en Krister springen op de trampoline.

Zo we hebben weer voor een jaar jam. Na de lunch zijn Tiny en ik boodschappen gaan doen, de jam kopen we altijd in Noorwegen. De jam bevat veel meer fruit en is erg lekker. We hebben weer 6 grote potten van een kg. gekocht. Boodschappen zijn hier veel duurder dan in Nederland: een pot met 1 liter Griekse yoghurt kost ruim € 5 en een pak melk van 1½ liter ruim € 3.

Vleesproducten zijn nog veel duurder dan in Nederland. Ik zag een rack liggen met spare ribs en dat leek me wel wat, maar toen ik de prijs van meer dan €20 zag voor een stuk van 40 cm. heb ik het maar snel weer teruggelegd. Krister had gisterenavond spare ribs en die zagen er zo lekker uit dat het me wel wat leek voor vanavond.

Dus voor een tasje boodschappen ben je al snel € 100 kwijt. Noorse zalm kost hier ook duurder dan b.v. bij de Aldi waar wij de Noorse zalm kopen.

Het weer is deze morgen nog steeds goed; blauwe lucht en witte wolken. Wel waait het flink maar misschien dat het op deze hoogte toch meer waait dan beneden in het dal. Dus het ziet er goed uit voor het dagje in Kongeparken van Ria, Krister en Bente. Tiny en ik hebben vanmorgen flink uitgeslapen, Tiny voelde zich erg moe.

Het blijkt dat Krister en Bente zich vermaken, ik denk dat voor Ria wel saai is zo alleen. Maar gelukkig blijft het weer goed. Tiny belt Ria en die verteld dat het park om vier uur dicht gaat en dan komen ze naar huis.

Voor ons is het een rustige dag, Tiny heeft lang buiten gezeten maar in de middag waaide het haar ook te hard. Ik wilde buiten gaan lunchen maar de kaas waaide van mijn brood dus ben ik maar weer naar binnen gegaan.

Het schoot Tiny vanmiddag plotseling te binnen dat ze gisteren nog een jurk had gekocht. Ik vroeg gisteren nog heb je nog wat gekocht of ben je alleen wezen pinnen? Ik vind de jurk goed staan en zei dat ze hem mooi vanavond aan kon doen tijdens het etentje voor Marthe. De prijs was erg laag want de korting was 50% van 50%, volgens mij is dat een korting van 75%, dus wanneer ze morst tijdens het eten is het nog geen ramp. Nog even en dan krijg je hier geld toe. Op maandagmorgen tot 12.00 uur is de benzine ook een stuk goedkoper, dus maandagmorgen hebben we de tank weer volgegooid. Ik vroeg Herbert waarom op maandagmorgen: na de vrije dagen rijden ze maandagochtend naar hun werk, zien de pompen (de snelweg E39 loopt dwars door Ålgård) en denken: o ja ik moet tanken en wanneer ze dan ’s middags terug langs komen, op weg naar huis, en gaan tanken is het een stuk duurder.

Om half zeven vertrokken we naar het Big Horn Steak House in Sandnes, het zat er vol en dat is een goed teken, maar wij hadden gereserveerd en er stond een tafel voor 8 personen voor ons klaar. Na een paar minuten kwam Marthe ook binnen en nam plaats. Nadat we een drankje hadden besteld werden we toch wel nieuwsgierig naar de uitslag ze vertelde uitvoerig over de toelichting die de beoordelingscommissie had gegeven en toen hoorden we eindelijk dat ze een 5 uit of 6 had. Het maximum in Noorwegen is een 6 en er worden alleen hele punten gegeven, dus in Nederland zou het ter vergelijking een 8+ zijn en dat is een mooi resultaat. Tiny geeft haar de envelop met inhoud van ons, ze is er zenuwachtig van want de envelop trilt en is niet scherp op de foto.

Voor ons ligt een gezellige avond, het eten is prima, en we genieten en brengen drie uur door in het restaurant. Er zijn in het restaurant meer ouders met een zoon of dochter die zijn geslaagd. Buiten regent het en nieuwe gasten komen nat binnen maar wij zitten lekker droog en wanneer we weg gaan is het buiten ook droog maar op weg naar de auto begint het opnieuw te regenen.

We nemen afscheid van Marthe, Herbert brengt haar naar haar appartement. Wij gaan met onze auto terug naar huis, maar dan blijkt de E39 afgesloten te zijn en moeten we binnendoor, zelfs over een gedeelte alleen voor fietsers terugrijden. Maar er staan op enkele plaatsen personen om de weg te wijzen of om aan te geven dat je nu een weg in mag waar je gewoonlijk niet mag rijden. We hadden in het restaurant besloten om thuis koffie te drinken, thuis gekomen leek het ons toch niet zo verstandig om op deze tijd, 11 uur, nog koffie te drinken.

Het is vandaag een stralende dag met volop zon. Tiny en ik staan vroeg op en we maken ons klaar om naar de uitvoering van Marthe te gaan. De rest van de familie staat wat later op zoals gewoonlijk, maar toch rijden we op de afgesproken tijd, 9.40 uur, weg. Ruim op tijd arriveren we bij de grote moderne school.

Tien minuten voor tien mogen we de grote concertzaal binnen. We zijn niet alleen een grote groep klasgenoten en leden van de kerk zijn gekomen. Ik schat dat we met zo’n 80 personen zijn.

Marthe had een programma vastgesteld met verschillende zangstijlen: opera, musical, liederen Noors en Engels en als sluitstuk een jazzachtige song. Het was erg fijn om naar dit 20 minuten optreden te kijken en te luisteren. Ze zong alleen, met piano begeleiding door een lerares voor klassiek, met piano door een leraar voor liederen en een piano en contrabas voor de jazz. Dus ze had erg haar best gedaan om te laten zien wat ze kan.

Ze ontving een langdurig staand applaus en nu maar afwachten of de examen commissie het ook waardeert. Vanavond hoopt ze de uitslag te horen.

Na afloop werd Marthe omhelst door vrienden en natuurlijk door ouders, broers en zus en ons als grootouders.

In elk geval is de 2^e fase van haar studie nu afgerond. Nu eerst een halfjaartje werken, dan een half jaartje naar YWAM in Hawaii en dan beslissen voor universiteit of iets anders.

Wij rijden weer naar huis voor koffie en door Tiny gebakken makarons (erg lekker). We genieten buiten op het terras van het mooie weer, het is behoorlijk warm in de zon.

We krijgen bericht dat onze kleindochter Lieke ook is geslaagd. Ze stond er na de schoolonderzoeken niet zo florissant voor maar heeft kans gezien om met het examen het eindcijfer behoorlijk op te trekken zodat ze nu een acceptabele eindlijst heeft.

Marthe laat ’s avonds weten dat ze morgen pas haar cijfer zal vertellen. In elk geval is ze geslaagd en daarom hebben we voor morgenavond maar in een restaurant gereserveerd.

Het is een prachtige mooie avond maar het is wel fris geworden. Het zou fijn zijn wanneer het morgen ook zo is want Bente gaat met school naar Kongeparken en Ria gaat er met Krister naartoe. Het is morgen een dag in Kongeparken voor scholen, maar Ria heeft daar goede connecties met de directie zodat zij er ook met Krister in mag. De consequentie dat Bente en Krister niet meer in het onderwijs staan ingeschreven doet natuurlijk dit soort situaties ontstaan. Bente wordt wel door haar oude school geaccepteerd maar Krister die in Sandnes naar school gaat hoort er niet meer bij. Krister had gisterenavond op school nog een avond met de ouders en kreeg een getuigschrift en een mooie plaat waarop alle leerlingen wat hadden geschreven n.l.: hoe Krister bij hen was overgekomen en dat was weer heel fijn. Kongeparken is het grootste familiepark in Noorwegen met meer dan 60 attracties en het is hier in Ålgård.

Helaas zegt Facebook: Willem het regent morgen in Ålgård neem je paraplu mee. Waar je ook gaat Google volgt je.