Reisverslagen Willem en Tina Hammink

Joseph Gyebiri     

Geboren 4 april 1996, opgenomen in het weeshuis 17 november 2007

De ouders van Joseph zijn Kwame Gyebiri en Georgina Gyebiri.

Joseph, zijn broer en oudere zusters woonden met de ouders in het dorp Akrobosua, op 7 km van Nsoatre.

Joseph’s moeder en zusters gingen elke vrijdag naar de markt in Nsoatre om de producten van hun eigen farm zoals plantain en cassave, te verkopen. Van de opbrengst werd onder andere zout, gedroogde vis en zeep gekocht, voor het bereiden van hun maaltijden en het wassen.

Begin 1997 gedroeg de vader zich vreemd ten opzichte van vrouw en kinderen. Een week lang vroeg hij hun te verdwijnen. Ze dachten dat hij een grapje maakte, totdat hij van de farm terugkwam met zijn kapmes in de hand. Hij dreigde hen te vermoorden, wanneer zij niet onmiddellijk zouden verdwijnen.

De moeder en haar kinderen, waaronder jonge Joseph, vluchtten naar Nsoatre.

In Nsoatre bood een vrouw hen een constructie van hout aan als onderdak, een plek waar zij in kookte. De vrouw hielp hen ook om aan eten te komen.

In 2003 kon Georgina, de moeder, op de dagopvang gaan werken als schoonmaakster.

’s Avonds konden Georgina en Joseph in een van de klassen slapen, dankbaar maakten ze hier gebruik van.

Begin 2007 werd het weeshuis opgestart. Door omstandigheden (de aangestelde verzorgster meldde zich ziek), ging Georgina de eerste kinderen verzorgen. Gezien de houding van de aangestelde verzorgster werd die ontslagen en werd Georgina aangesteld.

Omdat Joseph steeds bij haar was werd hij later dat jaar opgenomen als een van de weeskinderen. Zelf realiseert hij zich nauwelijks dat Georgina zijn moeder is en noemt hij haar ook tante.

2015, leeftijd 19 jaar, klas 3 Senior High School.

Joseph is serieus met het geloof bezig en heeft hier veel interesse in. Hij voelt zich verantwoordelijk voor zijn broertjes en zusjes en helpt hen graag met het maken van hun huiswerk. Joseph heeft van september tot december 2015 elke ochtend op de dagopvang. Hij hielp hier met lesgeven.

In januari 2016 startte Joseph opnieuw op de Senior High School, hij was gezakt voor wiskunde. In zijn vrije tijd maakt Joseph zich nuttig. Hij heeft een goede band met Seth en Solo.

Joseph is een serieuze jongen die erg behulpzaam is voor zijn broertjes en zusjes en wanneer je het hem vraagt wil hij graag dingen voor je doen.

In de afgelopen periode heeft Herbert een aantal verbeteringen of reparaties uitgevoerd in het gastenverblijf. Bovendien heeft hij de aannemer gewezen op een aantal gebreken. De aannemer gaat deze gebreken in de komende periode aanpakken.

Het interieur is ook aangepast zodat grotere groepen er een onderkomen kunnen vinden. Ria en Herbert hebben contacten gelegd met YWAM en OM, beiden internationale organisaties, waarvoor beiden zijn uitgezonden geweest. OM komt dit jaar met de Logos-Hope naar Ghana en had gepland om dit jaar ook met een team vanuit Sunyani te gaan werken aan de verspreiding van christelijke lectuur. Met YWAM International zijn er contacten over eventueel te sturen teams voor diverse werkzaamheden. YWAM Ghana is in contact gebracht met lokale kerken want zij willen dit voorjaar naar de regio Nsoatre komen. De personen uit Ghana, Togo en Kenia moeten dan bij kerkleden worden ondergebracht.

Voor 2016 hebben we vanuit Nederland alweer 13 boekingen van stagiaires of andere bezoekers die willen helpen in de dagopvang, het kindertehuis, de basisschool of de handen uit de mouwen willen steken en helpen in onderhoud tuin of gebouwen.

Over de hele lengte van het gebouw is er een groot en breed overdekt terras waar eventueel activiteiten voor de kinderen georganiseerd kunnen worden, maar waar je natuurlijk ook gewoon kunt relaxen. Zie 1e foto.

De keuken.

De foto’s geven een indruk van de accommodatie.

Donderdagochtend kwam er een eind aan ons verblijf in Anomabo. Maandag waren we met een door Anomabo geregelde bus opgehaald vanuit Nsoatre. Een goede bus met airco en chauffeur waarin een flinke groep kan. Misschien iets voor toekomstige bezoekers van Nsoatre? Het ophalen vanuit Nsoatre kost US$ 250. Dezelfde bus met dezelfde chauffeur brengt ons naar Accra. Voor US$ 100 hebben we de bus de hele dag bij ons en blijft de bagage goed opgeborgen in de bus.

Overigens kan de lezer informatie over Anomabo Beach Resort vinden op www.anomabo.com

Het was kort maar de kinderen vonden het fijn. Krister zei: wanneer we weer naar Ghana gaan wil ik eerst hier naar toe.

Woensdagavond voegde Solo zich weer bij ons. Hij was ’s morgens naar Accra gekomen om bij de drukkerij van Adwinsa de boeken op te halen die aan Eskil beloofd waren door dhr. Adwinsa.

Dhr. Adwinsa die is begonnen als geschiedenisleraar vind het geweldig dat Eskil zo geïnteresseerd is in geschiedenis en dat o.a. wil gaan studeren. Eskil zit in zijn examenjaar en wil zelf graag verder studeren in de USA.

Op deze regenachtige donderdagochtend besluiten we, wanneer de bus er is voor ons vervoer, om na het ontbijt maar zo snel mogelijk te vertrekken.

Op de huur van de huisjes krijgen we een korting van 10% en gaan er vanuit dat dit ook voor andere bezoekers vanuit Nsoatre zal gelden in de toekomst.

Om ca. half elf vertrekken we op weg naar de Accra Mall, het grote shopping centrum. Om één uur komen we daar aan en zoeken een restaurant op waar we rustig kunnen zitten en natuurlijk eten en drinken tot een uur of vijf, want dan gaan we naar het vliegveld.

Een uurtje later voegt Johan zich bij ons. Hij is uit Kumasi gekomen en zal verder in Kasoa verblijven en met Pasen in enkele diensten voorgaan. Om 4uur voegt ook pastor Nelson zich bij ons, hij en Johan hebben die avond een dienst in Accra.

Later blijkt dat ook Gideon en zijn gezin naar ons onderweg is geweest om afscheid te nemen. Hij hield contact met Solo, maar helaas nam Solo niet de moeite om het ons te vertellen, zodat het gezin steeds net een minuut of tien te laat was om ons gedag te zeggen. Toen we hier zaterdag achterkwamen voelden we ons hier niet prettig bij. Ik heb Gideon laten weten dat we hun bezoek op woensdag heel erg op prijs hebben gesteld en het ook heel fijn vonden. Solo probeert de regie in handen te houden maar neemt daarbij helaas vaak verkeerde beslissingen. Voor ons gevoel is het gewoon onfatsoenlijk maar Ghanezen zullen het wel anders zien.

Om vijf uur nemen we afscheid van Johan en Nelson, Johan maakt nog even deze foto. En zo arriveren we al vroeg op het dichtbij gelegen vliegveld van Accra. De vlucht is om 10uur die avond dus dat wordt lang wachten.

De vlucht is heel voorspoedig en voor zessen zijn we op Schiphol waar onze buurman ons op komt halen. Het gaat allemaal heel voorspoedig want om 7uur op Goede Vrijdag morgen zijn we thuis.

Ria en Herbert met de kinderen moeten nog doorvliegen naar Stavanger, maar ook zij zijn ruim voor de middag thuis. Zij werden afgehaald door vrienden en hun dochter Marthe, die tijdens hun afwezigheid in eenmaal haar rijbewijs heeft gehaald, en nu met hun eigen auto naar het vliegveld was gekomen. Voor Bente was er een speciaal welkom op het vliegveld door enkele schoolvriendinnetjes.

Krister is ook weer helemaal thuis want hij kon nu zijn lievelingspasta maken en eten: lasagne.

Het was een lange droge tijd in Nsoatre die voorbij gevlogen is doordat Ria, Herbert, Eskil, Krister en Bente er ook waren. Dat gaf veel gezelligheid en geregeld aanloop van de kleinkinderen. De droge tijd is nu voorbij, zondagavond was er al een regenbui, maar vanaf toen heeft het elke dag een poosje geregend in elk geval tot 1^e paasdag zo vernam ik.

Tegen 3uur kwamen de Elmina reizigers terug en gingen we vroeg naar het restaurant want voordat je eten krijgt duurt het een hele tijd na het plaatsen van de bestelling. Herbert en Eskil vertelden dat zij elk acht maal het tarief van de Ghanezen moesten betalen om het fort te bezoeken. Over discriminatie gesproken zo gaat dat met alles in Ghana, we moesten dat in Nederland eens doen dan staat het land op zijn kop.

Verschillenden van ons gezelschap wilden weer een kokosnoot en dus moest er weer in een palmboom geklommen worden om er kokosnoten uit te hakken.

In Anomabo kun je heel goed eten en er zijn veel verschillende gerechten. We verbazen ons altijd weer opnieuw dat de Ghanezen die we als gast hebben vrijwel altijd gebakken rijst, wij noemen het nasi, met gebraden of gegrilde kip bestellen.

Het werd een gezellig etentje waarbij Eskil vroeg: opa mag ik lobster bestellen? Hij vroeg het netjes en terecht want het gerecht is dubbel de prijs van de andere gerechten. Nu dat mocht dan weet hij ook hoe dat smaakt. Je verwacht dan een lobster te krijgen maar het bleek een schaal vol kleine lobstertjes te zijn, wel een werk om die uit hun jasje te helpen.

Krister koos na twee dagen spaghetti carbonara nu eens voor de spaghetti bolognese. Krister is een liefhebber van pastas die hij overigens zelf ook goed kan maken, ook pizza’s zijn aan hem goed besteed en ook die maakt hij. Krister wil kok worden.

De lucht gaat betrekken en af en toe hoor je onweer. Wanneer we naar bed zijn gaat het regenen. Wanneer we donderdagmorgen gaan ontbijten regent het nog steeds. Enkele bezoekers zitten met een jack aan onder een parasol in de regen naar de zee te kijken. Onze strandvakantie is voorbij, het waren zonnige dagen, wij gaan naar Accra en dan naar Nederland en Noorwegen.

Vroeg stond Bente woensdagmorgen naar de zee te kijken. Bente en Krister genieten echt van het strand en de zee.

Vroeg was ook Gideon en zijn familie deze ochtend. Toen wij om 8.30 gingen ontbijten bleek de familie, Gideon en Victoria met de kinderen Willem, Tina en Junior, al bij de receptie te zitten. Waarschijnlijk waren ze al om 5.30 van huis vertrokken om zo de drukte in Kasoa te ontlopen. Wanneer je deze voorstad van Accra, waar Johan zijn huis laat bouwen, moet passeren dan loop je het risico dat je in een file terecht komt die twee uur oponthoud geeft. Ook om Tema uit te komen, waar Gideon woont, moet je heel vroeg van huis anders zit je eveneens in een lange file.

Willem kon er ook bij zijn. Willem zit in de tweede klas van de Senior High op een kostschool ergens langs de kust. De scholen sluiten woensdag, maar omdat er problemen waren met de watervoorziening sloot de school van Willem een dag eerder.

Na het ontbijt was het natuurlijk eerst even bijpraten. Gideon zou met Eskil naar het slaven fort in Elmina gaan. Het fort is een Unesco monument en wordt door Nederland onderhouden. Nederland heeft 280 jaar vanuit dit fort de handel geregeld. De gidsen geven wel een erg negatief beeld van de Nederlanders met betrekking tot de slavenhandel. Het zou correct zijn van de gidsen om ook te vermelden dat de slaven door de eigen landgenoten uit de dorpen werden geroofd en aan de Nederlanders werden verkocht.

Het bleek dat ook Victoria en Willem mee zouden gaan omdat zij er ook niet eerder geweest waren. Herbert besloot ook mee te gaan.

Dus vandaag waren wij oppas oma en opa samen met Ria voor Tina, Junior, Krister en Bente. Na enig aftasten konden de vier het goed met elkaar vinden en waren tot 1 uur die middag fijn aan het spelen op het strand en in het water. Opa hield ze goed in de gaten maar alles is goed gegaan. Daarna douchen en vervolgens op de kamer een kinderfilm kijken.

Prachtig strandweer op dinsdag, oppassen om niet te verbranden.

Om half negen eerst uitgebreid ontbijten in het open restaurant aan het strand tussen de palmen. Er was een uitgebreid buffet en we namen alle tijd om rustig te ontbijten.

We lieten voor ons gehuurde huisje die direct aan zee ligt de ligbedden klaar zetten met de matrassen. Zelf konden we ook nog op ons eigen terras gaan zitten waar twee stoelen met kussens en een tafeltje waren neergezet.

Na enige tijd kwamen ook de anderen maar vooral Bente wilde zo snel mogelijk de zee in.

Om elf uur lieten we ons gebruikelijke kopje cappuccino brengen en voor de kinderen hadden we cola en andere frisdrank in het koelkastje staan in ons huisje. Ria en Herbert hadden met de kinderen een dubbel huisje direct achter ons huisje dus dat was erg gemakkelijk. Hun huisje had een tussendeur zodat ze binnenin van de ene naar de andere konden lopen. Ook zij hadden in elke kamer een koelkastje.

Als lunch namen we allemaal een kokosnoot en wanneer je ook het vruchtvlees eet is dat een voedzame maaltijd en nog gezond ook.

Na de avondmaaltijd dronken we nog gezellig met elkaar koffie of frisdrank bij Ria en Herbert.

Tiny en ik gingen daarna genieten van de avond voor ons huisje uitkijkend over strand en zee. En zoals te zien op de foto van Tiny hadden we een gezellig kleurtje gekregen.

Om 9.00 uur vertrokken we maandagmorgen naar Anomabo. Zondagavond hadden we al afscheid genomen van leiding en kinderen in het kindertehuis. Deze morgen waren we om acht uur afscheid gaan nemen van de medewerkers van de dagopvang. Na het ontbijt werd de bagage ingeladen en stapten we in het gehuurde busje en gingen we op weg. Eerst door het heuvellandschap van Brong-Ahafo naar Kumasi en vandaar naar het zuiden in de richting van Cape Coast.

Na vijf uur rijden kwamen we in het bergachtige landschap voor de kust. Daarna nog een uurtje rijden. Om drie uur die middag waren we in Anomabo en konden de kinderen het strand en de zee zien. Wij natuurlijk ook maar voor de kinderen was het voor het eerst dat ze in Anomabo kwamen. Ze waren heel blij vooral Bente die het liefst direct de zee in zou gaan. Maar na de lange reis eerst drinken en eten.

Er werd door verschillenden van ons maar direct verse kokosnoot gedronken en gegeten. De kokosnoten worden na bestelling vers uit de kokospalmen gehaald. Tiny heeft het later nog gefilmd want het is een flinke klimpartij. Er zullen deze drie dagen nog heel wat kokosnoten gedronken worden door ons en natuurlijk gegeten want het vruchtvlees is ook heerlijk.

Daarna was er de warme maaltijd, maar in Anomabo duurt dat wel een uurtje nadat je het besteld hebt. Alle maaltijden worden vers klaargemaakt en dat duurt lang, maar ze komen nu wel allemaal tegelijk en dat was vroeger anders.

Vermoeid zijn we allemaal vroeg gaan slapen.

Het is alweer de laatste zondag in Nsoatre van deze reis. Het wordt een rustige zondag met een slot met regen en zonder stroom.

Het was gelukkig rustiger deze zondagmorgen dan vorige week. Maar om op alles voorbereid te zijn waren we toch maar binnen gaan luisteren. Maar eerst lekker buiten ontbijten. We hadden deze week al wat foto’s geschoten. Eindelijk hadden we de voor en de mooie blauwe achterkant van de vogel te pakken met onze camera. Na de regenbui drie weken terug begon het gras er door te komen en de geit Max, die nu tam is, vond dat een goed plekje. Ook was er weer een kip met vijf kuikentjes.

In de leesdienst werd een preek gelezen van ds. J.S. van der Net over: De Heere Jezus bespot 1. Wie er spotten 2. Wat deze spot inhoudt 3. Hoe de Heere Jezus volhardt in Zijn lijden.

Hierna waren we nog een hele tijd bij elkaar en gebruikten gezamenlijk de maaltijd.

Om half zes begon de avonddienst. Onze eigen dominee preekte over: Het zaligmakend geloof 1 Dat verbindt aan Christus 2 Dat bestaat uit kennis en vertrouwen 3 Dat wordt beleden. Dit naar aanleiding van HC Zondag 7

Terwijl we zaten te luisteren begon het te onweren en om half zeven begon het te regenen en viel de stroom uit. Gelukkig viel het internet niet uit.

Die avond viel er 30 mm regen. Bente moest het voor school noteren en had water opgevangen en ik berekende voor haar dat er die avond 30mm was gevallen en dat is heel veel in een paar uur. Maar dat was goed te zien. Drie weken terug was er meer dan het dubbele gevallen maar toen bleef het ook gedurende de nacht regenen. Helaas kwam de stroom niet terug, want dat duurde tot maandagochtend half elf, maar toen waren wij al op weg naar Anomabo.

Zaterdag in de namiddag en begin van de avond zijn Juliet en Naomi druk geweest om onze reis voor te bereiden.

We hadden twee grote zakken ongebrande aardnootjes laten kopen en die moesten gebrand worden om maandag mee te nemen.

Eerst worden de nootjes gekookt en na het koken moeten ze goed uitlekken.

De gekookte nootjes worden vervolgens in de zon gedroogd.

Onder twee kookpotten wordt het vuurtje opgestookt. Daarna wordt er cassave poeder in gedaan, dit voorkomt dat de nootjes verbranden.

Dan worden de nootjes gebrand op een laag vuurtje. De pindas zijn heerlijk en we hebben er deze weken veel gegeten, vooral Eskil is er dol op maar ik ook.

Er wordt voor allemaal een keurig zakje klaargemaakt en dan was er nog een doos vol over.

Juliet besluit om hierna nog een doos chips te gaan maken voor de kinderen. Ik heb dit al vermeld op de vorige blog. De chips smaakten heerlijk en het doosje is helemaal leeg gegaan.

Door de slechte internetverbinding in Anomabo plaatsen wij de diverse blog van deze week vanaf nu.

Het is zaterdag, dus de kinderen zijn al vroeg op om het terrein aan te vegen. Daarna gaan de jongens ons huis aan de buitenkant afboenen en terwijl wij zitten te ontbijten beginnen ze aan de blauwe afscheidingsmuren. Terwijl de jongens druk bezig zijn worden ze goed in de gaten gehouden door onze nieuwe directeur, de witte kalkoen, die de hele dag heel nieuwsgierig rondwandelt en alles observeert. Het is een grappig beest. De witte haan heeft het moeilijker want die moet de concurrentie aangaan met de heersende haan, gisterenavond zat deze achter hem aan. De twee patrijzen hebben inmiddels het loodje gelegd. Zij kunnen niet voor zichzelf zorgen en zijn daarom geslacht, samen met één van de jonge hanen die moet dienen in onze kippensoep van zondag.

Amanda kwam met een gele vrucht voor oma, het was de lokale mango. Wij wisten niet van het bestaan, maar alle mangobomen rondom ons zijn lokale mangobomen. Het zijn veel kleinere vruchten die in april rijp zijn. Dan vallen ze in bosjes van de bomen en rapen de kinderen ze op. De twee mangobomen die wij hebben zijn de echte en de vrucht is ook veel groter, deze vruchten zijn in mei rijp. De vrucht die Amanda kwam brengen was de eerste van de boom voor de ingang van het kindertehuis. Aan onze bomen zitten ook veel vruchten maar er is er één die begint te rijpen en zondag gegeten kan worden. Op de foto zijn de twee vruchten te zien, een duidelijk verschil. Aangezien Ria en Bente ook verzot zijn op mango, klimt Solo in de grote boom juist buiten ons terrein en ziet kans nog 4 rijpe mangootjes te vinden. De lokale mango heeft voor de kerst opnieuw rijpe vruchten maar in veel mindere mate aldus Juliet. Het blijkt dat de lokale mango nog lekkerder is dan de gewone mango.

Om elf uur was Ria deze ochtend in een bus met alle kinderen, inclusief haar eigen 3 kinderen, vertrokken om te gaan zwemmen. Ook Seth en Mercy gingen mee, want Ria durfde het niet aan om alleen toezicht te houden op 19 kinderen, het zoontje van Juliet en het dochtertje van Naomi waren ook mee. Dus 19 kinderen en 3 volwassenen in een busje voor 18 personen. Aangekomen bij restaurant Tygo met het grote zwembad stapten allen uit de auto. Bij het zwembad zeiden ze even te wachten op de manager. Even later kwam Seth met de boodschap dat er niet gezwommen kon worden aangezien er chemicaliën in het water was gedaan om het te zuiveren. Dat doen ze dus op zaterdag en dan zeggen ze niet direct dat ze gesloten zijn nee: wacht even op de manager. Typisch voor Ghana nooit eens direct. Gelukkig had Seth direct de chauffeur gebeld voordat hij de boodschap vertelde. Dus de chauffeur was al weer onderweg. Maar geen nood even verder op was er een hotel met een zwembad. Daar aangekomen bleek het alleen toegankelijk te zijn voor personen boven de 18 jaar.

Maar niet getreurd volgens het hotel was er een eind verderop een resort met een zwembad. Daar aangekomen zagen ze een prachtig resort met een niet toegankelijk zwembad omdat die eerst moest worden schoongemaakt. Dus Ria stelde ze voor de keus of naar het zwembad van het Eusbett hotel of terug en dan een watergevecht. Er werd gekozen voor Eusbett en zo werd het toch nog een fijne middag. Om half vijf waren ze weer terug en werd een dag afgesloten met een onverwacht begin. Na thuiskomst was er voor alle kinderen een ijsje. Alle kinderen hadden honger en na de maaltijd was er voor allemaal nog popcorn, pindas en een lolly.

Inmiddels zijn de voorbereidingen getroffen voor onze reis, maandag, naar Anomabo. De koffers zijn gepakt en Juliet en Naomi hebben een enorme hoeveelheid pindas gebrand zodat we in Anomabo iets te snakken hebben. Juliet is na de avondmaaltijd nog druk geweest, zij heeft chips gemaakt van water, meel, uien en knoflook, zout en boter. Juliet is echt geweldig in het zelf maken van dit soort dingen die hier nagenoeg niet te koop zijn. Het is een fijn gevoel dat alles, behalve het afscheid, geregeld is want morgen is het zondag.