Auteur: wim

Vanmorgen, zaterdag 9 maart, was het afscheid nemen van de kinderen. Elke keer opnieuw is dat weer moeilijk, ook voor de kinderen. Bedrukte gezichtjes, vooral Sara is elke keer opnieuw weer aangeslagen. Toen Gideon even na acht de auto rondreed, om bij ons voor het huis te komen, zaten hierin de jongens. De jongens hielpen met het inladen en bleven daarna tegen de veranda geleund. We gingen afscheid nemen, ook van de volwassenen en van Christian, voor iedereen was er een lolly en toen was het om even over negen rijden op weg naar Anomabo.

Gisterenavond waren we gezellig bij elkaar en heb ik een film gedraaid over Ruth. Daarna waren er nog twee korte filmpjes over DAGOPVANG en WEESHUIS. In de filmpjes zagen ze zichzelf terug en dat vonden ze geweldig. Het werd wel een beetje laat, maar vooruit het was de laatste avond samen.

Tegen half drie waren we in Anomabo, eerst maar eens lunchen. We hebben allemaal genoten van een hamburger en patat, want dat kan hier. Gideon nam RedRed dat is gefrituurde planteen, bonen en vlees of vis. Het is een zware maaltijd, maar Gideon zal verder wel niet meer eten. Gideon slaapt ergens anders want Anomabo Beach Resort is vol, dus hij moest nog op zoek. Maar hij heeft wel een adres, want wanneer hij met boeken naar Cape Coast University gaat slaapt hij in dat hotel. We hebben hem gevraagd om zondagavond hier te komen om met ons de maaltijd te gebruiken. Het hotel waar hij slaapt heeft alleen ontbijt.

Het is geen heldere dag vandaag, je ruikt de rook van het afbranden van de landbouwgronden. En dan is het altijd wat benauwd en de lucht bedekt. Ik zie nu opeens dat ze op het schoolterrein pal naast ons, ook weer eens afwel aan het verbranden zijn. Overigens moet dat bij ons ook gebeuren er ligt een enorme berg bladeren en de Hollandse kolonie heeft wel zin in een flink vuurtje. Catrien en Geertrude, die op weg naar de kliniek zijn, vroegen er al om. We zullen wel zien, de wind moet wel gunstig zijn. Het milieu wordt hier zwaar belast.

Vanmorgen was het buiten weer oranje gekleurd, het is vrijdag en dan hebben de kinderen hun oranje uniformpjes aan. Het is wel een fleurig gezicht, maar of het ook ideaal is blijft een vraag. Na twee vrije dagen zijn er vanmorgen minder kinderen en dat was te verwachten. We moesten onze kinderen er gisterenavond ook aan herinneren dat er vandaag weer school is. Het blijkt dat 40% van de kinderen van de dagopvang niet is gekomen. Van de kleine kinderen is er zelfs 60% afwezig. Bij de basisschool kon het nog wel eens een hoger percentage dan 40% zijn; want het is heel rustig rondom ons. Solo merkte op: ‘Ja zo gedraagt men zich in Ghana’. Om 12.00 uur sluit men de basisschool maar, wegens gebrek aan leerlingen. Het gevolg is dat kinderen hun broertje of zusje komen halen op de dagopvang, dus nog minder kinderen. Om 13.00 uur sluit men ook de Junior High maar om dezelfde redenen.

In verband met de vrije dagen is Joseph woensdag ook thuisgekomen. Hij kwam onmiddellijk naar ons toe. Hij bracht een ansichtkaart mee waarop de gebouwen van zijn school staan afgebeeld. Het ziet er goed uit. Zover zijn we in Nsoatre voorlopig nog niet. Maar het zou fijn zijn wanneer we eind 2014 een begin zouden kunnen maken met de bouw, zodat in september 2015 een eerste begin kan worden gemaakt met lesgeven. Joseph is super serieus geworden en is een heel fijne knul. Bij zijn eerdere bezoek hadden we hem wat zakgeld gegeven, vol trots kwam hij nu laten zien dat hij er studie boeken voor had gekocht. Zowel de dames als wij zijn onder de indruk van het niveau, sjonge wat pittig. Op mijn vraag of hij geen boeken heeft, die nodig zijn voor zijn studie, vertelde hij dat er een bibliotheek is waar de boeken aanwezig zijn en daar kun je ook gebruik van maken. Het bleek dat Solo een boekenlijst had, maar volgens Solo zijn de boeken op dit moment niet verkrijgbaar. In de tijd van Solo was de Junior vier jaar en de Senior High vijf jaar, nu zijn beide scholen drie jaar maar de lesstof is dezelfde. Het gevolg is dat er maar een gering percentage slaagt. Wanneer je daar bij betrekt de slechte situatie op de basisschool, dan moet je concluderen dat er in het vervolgonderwijs veel van de kinderen wordt gevraagd.

Omdat er woensdag geen dagopvang was wordt er vandaag de kinderdienst gehouden. Seth vertelde het verhaal van Simson en Delila. Daarna werd er weer flink gezongen. Voor ons was dit tevens het afscheid, tijdens dit bezoek, van de kinderen van de dagopvang.

We zijn ook nog even naar de kliniek gegaan om ook daar afscheid te nemen en te kijken naar de vooruitgang in de bouw van toiletten en douches. De bouw ligt even stil want de septic tank moet verder met een pneumatische beitel worden uitgehakt. Men zit nu op rots en de diepte moet naar 2,7 meter, dus dat wordt nog een hele klus.

Catrien en Geertrude waren druk bezig in de kliniek en er zaten veel mensen te wachten. Catrien merkte op dat de wondbehandeling hier zeer goed is, beter dan in Nederland. Tiny zei, zo deden we het vroeger ook in Nederland. De wonden genezen na behandeling hier heel mooi. Na de brand en de opgelopen brandwonden vorig jaar januari hebben we zelf ook ervaren dat de behandeling in Nederland te wensen over laat en daarom zijn we toen zelf gaan behandelen.

De internet verbinding in Nsoatre is nog steeds een ramp, terwijl het vorig jaar prima was, bovendien bleek vannacht dat mijn termijn van een maand verstreken was. Dus vanmorgen weer voor 8 dagen aangevuld. Misschien moet er gewacht worden met uploaden tot Anomabo.

Ons verblijf in Nsoatre zit er weer bijna op, morgen is onze laatste dag hier. Zaterdag vertrekken we met Nadine en Bertine naar Anomabo en gaan Catrien en Geertrude hun intrek nemen in Sunyani. Morgen nog even naar de kliniek om de laatste stand van de bouw voor ons vertrek te bekijken. Deze morgen zijn we naar het toekomstige terrein van de Senior High School gegaan om het terrein nog eens goed te bekijken. Dit in verband met de toekomstige bouwplannen. Min of meer de locatie van de toekomstige toegangspoort bekeken. We dachten wel een goede locatie te hebben gevonden met een redelijk vlak  terrein. De weg er naar toe moet ook worden opgeknapt. Met Solo afgesproken dat de aannemer kan beginnen, wanneer zijn mensen even niets te doen hebben, met het opvullen van de gaten met puin die bij ons terrein ligt.

Het terrein is zo enorm groot, volgens opgave 25,4 ha maar ik denk dat ze eigenlijk nauwelijks de grenzen weten. In verst weg gelegen hoek rechts loopt het terrein af naar een waterstroompje. Dit zou een geschikte plek zijn voor een bamboe plantage.

Aan de rand van de linkerkant loopt het terrein behoorlijk naar beneden en Solo had liever niet dat ik daar heen zou lopen. Je kijkt daar over een dal uit, doorsneden door een smal pad waarlangs mensen lopen.

De aannemer had een mooie plattegrond laten maken en die kunnen we in Nederland gebruiken om een en ander verder uit te werken. Het is een prachtig natuurgebied met een aantal zeer hoge mahonie bomen. We zullen veel van de natuur intact moeten laten zodat het een mooi geheel wordt. Er blijft voldoende grond over om tussen de stukken natuur landbouwgronden aan te leggen.

Je kunt je een voorstelling maken van zo’n boom door deze te vergelijken met de er bij in de buurt staande gewone bomen die beslist niet laag zijn maar een gewone hoogte hebben.

Dat werd Ghana op 6 maart 1957, maar ik denk dat ze meer afhankelijk zijn dan in de periode voor die datum. Het land is nu afhankelijk van China, die er wel aan zal bijdragen om het land leeg te zuigen. Je kunt ook zeggen beroven van zijn grondstoffen, ik begreep dat ze hun vingers ook al hadden uitgestoken naar de goudmijnen. In elk geval is de slavernij weer terug. China voert grote projecten uit in Ghana, maar daar moet flink voor betaald worden. Ze voert het uit met Ghanese arbeidskrachten die voor een habbekrats moeten werken. Wanneer ze dat weigeren worden ze ontslagen en nemen ze weer een nieuwe lading aan. Er is verder toch nauwelijks werk te vinden.

Gisterenavond kregen we alvast een cadeautje van de overheid: van 06.00-10.00 zaten we weer heerlijk in het donker en de hitte.

Twee weken hadden de arme kinderen geoefend voor de parade en dan moesten ze vandaag uren in de brandende zon staan, wachtend op hun beurt om langs het podium te marcheren. Alle scholen deden mee en dat zijn er verbazingwekkend veel. Elke school had een selectie uit zijn leerlingen gemaakt wie er mee mocht lopen. Dit jaar geen van de weeskinderen, het had wel gekund maar Solo heeft het liever niet omdat ze zo lang in de zon moeten staan.

Ook de Presby-Dutch Primary en Presby-Dutch Junior High waren aanwezig. Tiny en ik gingen er heen samen met Saartje en Lisa, we kregen direct een stoel aangeboden, vooraan onder de gespannen tent. We namen de twee kleintjes op schoot en zo hebben we 2.30 uur gezeten tot de parade was afgelopen, de rest hebben we niet meer afgewacht. We hebben wel gefilmd maar ik ben vergeten voldoende foto’s te maken voor deze blog.

De temperatuur in de schaduw liep intussen op tot 38 graden. Tijdens de parade werd, door de organisatie, een flesje water aangeboden die we deelden met de twee kleintjes.

We zijn al weer een uur thuis maar het feest is nog in volle gang. Hierna begon er op het veld een voetbalwedstrijd en dat gaf nog meer lawaai. Maar na een uur of drie werd het rustig.

De landelijke feestelijkheden hebben zoveel van het onderwijzend personeel gevergd, dat morgen de scholen gesloten blijven zodat ze bij kunnen komen.

Vanmorgen, 5 maart, naar Adae Boreso geweest om foto’s te maken van de kliniek. Het wachten is op het opstarten van de kliniek. Er is overlegd met de gezondheidsautoriteiten, men wil zo snel mogelijk opstarten maar het probleem is de nieuwe regering. Vanuit de overheid is er dit jaar nog geen  geld gekomen voor de diverse uit te voeren zaken. Het lijkt wel of de nieuwe regering niets doet, er zijn dan ook flinke demonstraties tegen de overheid.

Een week voor de verkiezingen op 7 december 2012 kwamen ze ook naar Adae Boreso en de bevolking werd beloofd dat ze op het elektriciteitsnet zouden worden aangesloten. De bevolking is zo dom om dat soort beloftes te geloven. Dus men begon enthousiast langs de weg een strook te kappen en zelfs gaten te graven voor de palen. Nu is het zo dat de stroom uit Nsoatre moet komen en dat is 9 km. Na de verkiezingen is er niets meer vernomen en zo is het in het hele land gegaan. Solo probeert ze duidelijk te maken dat ze moeten stoppen met politici te geloven. Bovendien zijn er voor Adae Boreso en veel andere dorpen wel andere prioriteiten te stellen zoals een redelijke toegangsweg bijvoorbeeld.

In Kantro werd kort voor de verkiezingen een waterpomp beloofd. Er werd een apparaat langs gestuurd om snel wat te boren en na de verkiezingen werd niets meer vernomen en heeft Kinderhulp Ghana een pomp laten slaan op een andere plek in Kantro. Telkens weer trapt de bevolking in dit soort mooie beloftes.

De kliniek ligt er prachtig bij, er zijn nog wat zaken die opgeruimd moeten worden maar dat komt wel. Links en rechts staat een toiletgebouw met toilet en wasgelegenheid. Links voor de patiënten en de rechts voor de verpleegster of verpleger die er permanent gaat verblijven. Aan de rechterkant is ook de woonruimte.

Er is afgesproken dat we de officiële opening zullen doen wanneer Leo en Hans met hun gezelschap in Ghana zijn. We hebben begrepen dat het D.V. tegen eind oktober zal zijn. Zelf hopen we hier dan ook te zijn, D.V. hopen we van medio oktober tot half december opnieuw in Ghana te zijn.

Terugrijdend van Adae Boreso, misschien 1 km buiten het dorp, staat er een oude vrouw langs de weg te bedelen of ze mee mocht rijden. De vrouw had twee trosjes planteen bij zich. Trosjes want planteen kunnen geweldige trossen zijn van meer dan 5kg. Dit waren twee trosjes van misschien 10 bakbananen elk. We stopten legde de planteen in de auto en namen haar mee. Ze bleek 84 jaar oud te zijn en uit Nsoatre te komen. Dus is ze twee uur gaan lopen naar een stukje grond waar ze misschien iets heeft verbouwd of waar wat bomen staan, plukt twee trosjes planteen zodat ze weer enkele dagen te eten heeft, en moet dan weer twee uur terug lopen. Voor haar was het een vanzelfsprekendheid maar voor ons, realiserend een halve dag druk voor twee trosjes planteen en dan toch relaxed en tevreden zijn terwijl je 84 bent, was het een les.

Deze maandag gebruikt om de afgelopen periode te evalueren. Er waren nog wat vraagtekens en deze op een rijtje gezet en aan Solo voorgelegd om in de komende dagen te beantwoorden. Vanmorgen vroeg uit de veren want om 06.15 liepen we al op het terrein om een en ander te controleren. Eén kookster was al druk met de pap voor de kinderen bezig en de schoonmaakster was druk aan het bezemen. Om iets over zeven kwamen de eerste kinderen al binnen en gingen George en Clements al naar de Junior High. Voor die twee is het wel een lange schooldag van 07.30 – 15.00 uur en dat zonder onderbreking om te gaan eten. De basisschool is van 08.00 – 14.00 ook zonder gelegenheid om te gaan eten, wel is er om 11.00 gelegenheid om een poosje buiten spelen.

De hele dag was het een lawaai op het voetbalveld achter ons huis. Er wordt geoefend door de kinderen voor de parade aanstaande woensdag. Dan is het 6 maart de dag van de onafhankelijkheid. Op 6 maart 1957 is Ghana zelfstandig geworden.

Vandaag een kort bezoek gebracht aan alle klassen van de dagopvang. Geertrude was druk met een kleintje te troosten waar een tand door de lip was geslagen door een klasgenootje. Het gaat er soms gewelddadig aan toe tussen de kinderen. Je ziet ook niet dat ouderen ingrijpen, men laat het maar gebeuren en vervolgens kijkt men er lachend naar. We horen deze verhalen ook vanuit de kliniek het lijkt wel of men er schik in heeft wanneer een ander pijn heeft. Maar men gaat wel voor elk dingetje naar de kliniek. Vandaag was Michael mijn hulp voor de tuin enz. er niet. Hij had zaterdag te veel ‘hotpepper’ op zijn eten gedaan en nu waren zijn ingewanden van streek en ging hij naar de kliniek. Hij had Solo gebeld, ik liet hem zeggen dat ik het onzin vond om naar de kliniek te gaan, hij kan beter niet te veel ‘hotpepper’ nemen en bovendien is een flinke opruiming wel goed. Lucy kwam ook nog een duit in het zakje doen: ‘dat is het probleem met de mannen hier, ze eten teveel hotpepper’ Maar hij zou morgen weer komen werken en zou zaterdag deze dag inhalen. Overigens kwam hij afgelopen zaterdag gewoon om te gaan werken, hij had zich niet gerealiseerd dat het zaterdag was, dus is hij maar weer naar huis terug gegaan.

Vandaag is het een speciale zondag voor de kinderen. De kinderen zijn vandaag dus bij de dienst aanwezig. Zoals te verwachten loopt de organisatie niet. Om half tien begon de dienst, aangezien het geen gewone dienst was, is de geluidsinstallatie dus niet op tijd aangesloten en was het eerste kwartier onverstaanbaar. Dus dan maar veel en lang zingen. De drie Woerdense jongedames, in hun prachtige jurken, beginnen zich al aardig thuis te voelen bij het zingen en handen klappen.

Om kwart over 10 wordt besloten om de Bijbelstudie gewoon door te laten gaan. Mij wordt meegedeeld het duurt 30 min, dus thuis koffiedrinken voor ons Nederlanders. Nauwelijks zitten we 2 minuten thuis en dat is naast de kerk, of het programma wordt voortgezet. Koffie opdrinken en terug. En dan blijkt dat er verschil van mening over het programma is en komen we tijdens de preek weer binnen.

Het thema van deze morgen was ‘Onderwijs het kind’ Spreuken 5 : 1-2 en 12 – 14, 2 Tim. 3 : 10-17 en Lukas 2 : 41 – 52. Overigens wel hele mooie en toepasselijke Schriftgedeelten. De preek werd als gebruikelijk met gebed afgesloten. Hierna mochten onze weeskinderen een lied zingen.

Zij zongen in het Engels het lied naar aanleiding van Psalm 119 : 105 ‘Uw woord is een lamp voor mijn voet, en een licht voor mijn pad’. Dit lied hadden ze deze week tijdens de avondsluiting geleerd en geoefend. Er was instemming en applaus vanuit de gemeente.

Zaterdagavond met de weeskinderen enz. BBQ gehouden. Het was heel gezellig en er is flink gegeten. Er waren kinderen bij die drie borden met rijst hebben gegeten.

Voor allemaal was er een stuk kip en na het eten een waterijsje. Ook de echtgenoot van Juliet en haar zoontje waren aanwezig. Op de foto zitten Rachael en Hannah gezellig aan hun ijsje.

Na afloop hebben de kinderen samen met de Woerdense dames nog een tijdje buiten gespeeld en daarna hebben we een film laten zien over Mozes. De film duurde niet zolang dus we lieten daarna nog wat opnamen zien die we de afgelopen weken van henzelf gemaakt hadden en dat vonden ze helemaal geweldig.

We vragen ons wel eens af of de kinderen nu werkelijk uit de armste gezinnen komen. Nu op weg naar het gebied Asikasu vertelde Solo dat Georgina van de dagopvang helemaal met kinderen hiervandaan komt lopen en hij wees ons huisjes aan. We bezochten een moeder met kinderen die op de dagopvang zitten.

Nu we dit gezien hebben is de noodzaak van de dagopvang met maaltijden wel duidelijk. De kinderen van deze vrouw zitten dus op de dagopvang. Solo vertelde dat de vrouw erg nonchalant met de kinderen omgaat. Het komt voor dat om acht uur ’s avonds haar kinderen nog op de dagopvang zijn omdat zij niet thuis is.

We zagen dat het meisje haar eigen kleren (niet veel meer dan lompen) moest wassen. De vrouw zelf zag er redelijk verzorgd uit.

Ook in onze tuin staan palmbomen met palmnoten en die worden door de kinderen goed in de gaten gehouden want wanneer ze rijp zijn (oranje) dan wordt de tros snel uit de palm gesneden. Op de foto is te zien hoe er al weer trossen in de palm zitten.

De noten worden eerst los gemaakt uit de tros en gewassen en daarna gekookt. Dan wordt het fijn gestampt. Hierna kan het maken van de soep starten, eerst zeven, de zwarte pitten die in de noten zitten moeten er uit. En dan wordt van de rest de soep gekookt door er water, kip en specerijen aan toe te voegen.

Wanneer de soep klaar is eet je het met rijstballen of Banku (een brei van heel lang al roerend gekookte  maïs). Ik vind het niet lekker omdat het een wat zurige smaak heeft maar in Ghana zijn Fufu en Banku de favorieten.