Noorwegen 2017

Tiny staat al bijtijds op want ze gaat met Ria naar Sandnes. Eerst moeten ze Krister in Sandnes naar school brengen en daarna winkelen. De winkels gaan echter pas om 10 uur open, dus belt Ria een vriendin en gaan ze daar gezellig koffie drinken. Dus werd het wat later voor het winkelen begon. Ze zijn niet verder gekomen dan twee winkels want toen moesten ze Krister weer ophalen. Maar in die twee winkels heeft Tiny toch kans gezien om drie jurken te kopen.

Herbert moest om half twaalf naar een vergadering en dus zou ik bij Bente blijven, maar voor dat het tijd was kwam ook Eskil thuis van school en nu heeft hij vakantie.

Bente heeft de hele dag op de vloer gelegen of gezeten achter haar laptop. Ik zei er wat van dat ze met haar nieuwe kleren op de vloer lag, maar ze zei ik lig of zit altijd op de vloer.

De dames en Krister kwamen thuis, Tiny liet haar nieuwe jurken en zien en daarna lunchen.

Voor deze avond maakte Tiny haar befaamde jachtschotel waar ze allemaal, behalve Herbert, zo gek op zijn. Marthe kwam speciaal voor het eten over. We moesten bijtijds eten want Ria moet met Krister naar zijn school. Omdat Herbert niet kan gaat Marthe mee. Het is een afsluiting van het schooljaar voor ouders en leerlingen.

Na het eten zitten vader en dochter nog even samen aan de piano. Morgen dus de grote dag voor Marthe!

Het is vandaag een droge dag geweest met af en toe zon. Het avondzonnetje schijnt op de graslanden aan de overkant van het meer. Het uitzicht is helder en mooi.

Gelukkig geen schokkende dingen in het begin van deze week want het mislukken van de formatie zie ik als positief.

Vanmorgen al even na negen uur met Tiny en Ria naar het winkelcentrum. De winkels gaan om 10 uur open, maar de REMA is om 9 uur open en geeft dan tot 10 uur 40% korting en daarna 30%. Wanneer wij in Noorwegen zijn is er meestal uitverkoop, het lijkt hier wel altijd uitverkoop. Overigens is kleding hier niet duur, dus ik wilde toch kijken. Nu bij REMA een wat goedkopere zaak was er niets van mijn gading, Ria zag voor zich zelf een T-shirt maar zag het niet zitten om achter de twee enorme rijen voor de kassa te gaan staan. Bij het binnenlopen in het winkelcentrum had ik al gezien dat Dressmann ook open was en dat is een prima kledingzaak waar ik vaker koop. Nu ik kocht er drie polo’s ook met 40% korting en zag een mooi overhemd uit de nieuwe collectie, nu de verkoper zei dat hij daar ook 40% korting op zou geven. Dus 3 polo’s en een overhemd in de maar 3XL en dat lukt niet zo gemakkelijk, het stopt vaak bij 2XL.

Vervolgens naar het nieuwe ‘Norwegian Outlet’ centrum een paar honderd meter verder. We gingen daar naartoe vanwege de goede koffieshop. Maar voordat we bij de koffieshop zaten had ik bij Gant een nieuwe pantalon gekocht in een spijkerbroekenmaat die mij paste. Bij Follestad zag ik nog een mooi Brunelli overhemd en toen was het wel weer genoeg en schoven we aan bij ‘Hey Honey’ de coffeebar.

Om twaalf uur waren we weer terug en kregen een berichtje van Eskil dat hij geen examens hoefde te doen. In Noorwegen moeten er soms ook overgangsexamens gedaan worden. Dus morgen, dinsdag, kan hij zijn schoolboeken inleveren en heeft dan vakantie.

Deze middag zoekt Ria enkele uren naar mogelijkheden en vluchten naar Bangkok want van daar wordt de familie afgehaald voor de reis verder met de auto naar Cambodja. YWAM wil graag dat ze eind deze maand komen. Maar de vakantie tijd is begonnen en de vluchtprijzen zijn nu op zijn hoogst. We proberen van alles maar het lukt niet. We zijn het eens dat het beste is via Schiphol te vliegen en dan met KLM rechtstreeks naar Bangkok. Eskil zou dan ook twee weken mee gaan en in het najaar nog een tijdje komen, dit is gevraagd aan de school maar daar komt pas eind augustus begin september een beslissing over. Eskil wil tussendoor alleen komen wanneer hij het schooljaar niet opnieuw hoeft te doen en dus in Cambodja via internet kan doorgaan met zijn studie. Ria wil niet dat ze Eskil een half jaar niet ziet, want half december komen ze terug en daarna wordt de beslissing genomen voor een langdurige periode. Alleen de vlucht naar Stavanger kost nu meer dan 300 euro v.v./persoon terwijl dit gewoonlijk onder de 200 euro ligt. Tiny en ik brengen onze bezwaren naar voren tegen het alleen reizen van Eskil op een vlucht van of naar Bangkok.

Na een middag bomen tussen Ria, Tiny en mij komt Herbert en hakt de knoop door:

Wij moeten alles zelf betalen, aldus Herbert, zij willen ons daar snel hebben. Het nieuwe gebouw met veertien kamers voor YWAM, woonkamer en centrale keuken is nog niet klaar. De jonge man die dat moet regelen wil graag dat we komen want dan kunnen wij de zaken gaan regelen. Maar daar hebben wij geen boodschap aan en het vroege vertrek brengt ons in de stres en hoge kosten. Wij gaan eind augustus dan zijn de tarieven veel gunstiger en dan gaan we eerst met de auto naar Nederland en vervolgens met KLM of Lufthansa naar Bangkok. En zo wordt besloten.

Vanavond hebben we een BBQ in Horve, het centrum waar Ria manager is geweest.

Ook wij zijn een aantal malen op Horve geweest en hebben daar ook gelogeerd in het afgebeelde huis. Het is een groot kerkelijk centrum, eigenlijk een heel gebied, waar groepen jonge mensen een aantal dagen bij elkaar komen voor allerlei activiteiten. Er is een gebouw voor meisjes en een voor jongens met allemaal slaapkamers. Verder een eetzaal, professionele keuken, kerkzaal enz. Er kunnen ongeveer 100 gasten tegelijk worden ondergebracht. We vernamen dat er in 2016 bijna 7.000 overnachtingen waren geweest. Verder zijn er ook veel scholen die voor dagactiviteiten komen. Het terrein omvat een meer waarop geroeid kan worden, grote stukken bos rondom het meer met mogelijkheden voor ontspanning, speelterreinen, klimwand enz. Van het geheel is Ria manager geweest maar door haar ziekte is ze gestopt. Het koude klimaat in Noorwegen is slecht voor haar. In het hoofdgebouw had de familie ook een eigen appartement.

De BBQ zou om zes uur beginnen, wij kwamen tien minuten later het is nog een flink eind rijden, het terrein ligt dicht bij de beroemde ‘Preikestolen’ (preekstoel) 604 meter boven de Lysefjord. Het rook al heerlijk en binnen zat de zaal al vol met bezoekers die zaten te eten met papieren borden met veel vlees, rijst en salade voor zich op de lage tafels. Eerst waren er verschillenden die Ria en Herbert kwamen begroeten. Er werden vier aardewerk borden gehaald en wij laadden ons bord ook vol. Voor Tiny was er glutenvrij vlees, d.w.z. de saus was zonder gluten.

Wij zagen veel mensen van onze leeftijd. Ria legde uit dat naast de enkele personeelsleden, vrijwilligers en sponsors worden uitgenodigd. De vrijwilligers zijn over het algemeen epensioneerden die onderhoudswerkzaamheden doen of assisteren in de keuken enz. en de sponsors zijn over meestal ook ouderen.

Na de BBQ was er een presentatie aan de hand van enkele foto’s waarin werd teruggeblikt op hetgeen er in 2016 was veranderd.

Nadat we even rond gelopen hadden om vooral veranderingen te bekijken en foto’s te maken reden we weer terug naar huis. Eskil had thuis gezorgd voor pizza’s en met zijn drieën zaten ze nog laat te eten.

Vandaag is het de “Rustdag” en het werd ook een rustige dag. We hadden besloten om met Ria en Herbert naar hun kerk te gaan en die begint pas om twaalf uur.

Herbert had een uitgebreid ontbijt klaar gemaakt, dat doet hij altijd zondagsmorgens ook toen ze enkele weken terug bij ons logeerden. Alleen was het toen vroeg ontbijten maar nu om tien uur. Maar we zaten ook nu weer gezellig met zijn zessen aan het ontbijt. Marthe woont hier niet meer en Bente was nog met de kinderen van de kerk een nachtje uit. Om half twaalf gingen we naar Sandnes naar de kerk, Herbert was al iets eerder vertrokken want hij moest Bente ophalen.

De kerk is in het grote schoolgebouw waar ook Marthe en Eskil naar toe gaan. Vandaag wordt kerk gehouden in een zaal op de 4^e verdieping. Meestal is het in de grote zaal op de eerste, de concertzaal, waar de school haar uitvoeringen houdt. De school is heel mooi en modern met veel zalen, want het is een bijzondere hogere school, waar naast de gewone vakken je speciale opleidingen volgt in vooral kunst. Marthe doet drama en moet woensdag 20 minuten zingen voor haar eindexamen. Het wordt een combinatie van zangstukken maar ze wil er nog niet veel over loslaten. Ze wordt begeleid door een pianist het wordt wel spannend.

Bij binnenkomst kun je eerst koffie of thee drinken, daarna naar boven en daar staan opnieuw mensen in de gang koffie en thee te drinken. Om twaalf uur neemt iedereen plaats en begint de band te spelen en te zingen. Dat duurt ongeveer 40 minuten, wel wordt er tussendoor gebeden. De liederen is niet wat Tiny en ik zouden kiezen en het geluid is nogal hard. Je kunt dan ook oordopjes krijgen en kinderen zie je met een koptelefoon op tegen het lawaai. Wij doen oordopjes in ondanks dat we beiden nogal doof zijn en een gehoorapparaat hebben, die we natuurlijk niet in hebben. Voor de preek hebben we een koptelefoon waardoor we de Engelse vertaling horen. Een jonge vrouw vertaald en dat doet ze prima zodat het goed te volgen is.

Er wordt een preek gehouden van ca. 45 minuten naar aanleiding van psalm 96. De nadruk ligt vooral op het 1^e vers: ‘Zingt den HEERE een nieuw lied; zingt den HEERE, gij ganse aarde!’

De dienst wordt hierna afgesloten met gebed en enkele mededelingen en duurde dus 90 minuten. Hierna blijft iedereen nog wat napraten en kun je opnieuw wat drinken. Wij ontmoeten oude bekenden en blijven zo een poosje praten. Ria brengt Eskil naar een afspraak en de rest vertrekt met onze auto naar Ålgård op 20 minuten rijden.

Maar eerst gaan we nog even Marthe’s appartement bekijken. Wij vinden het ruimer dan we dachten.

Het weer is de hele dag bewolkt en een stevige wind, dus somber weer. Maar wanneer het niet regent blijft het voor ons toch mooi met de bergen in de steeds weer veranderende wolken.

Vandaag houdt Ria een verkoping van veel kleding en speelgoed die ze niet meer nodig hebben.

Er moet een grote opruiming gehouden worden want het huis komt gemeubileerd in de verhuur voor een tijdje.

Ria, Herbert, Krister en Bente hopen binnenkort te vertrekken naar Cambodja. Zo mogelijk vertrekken ze nadat wij terugreizen naar Nederland.

Ze hopen te gaan arbeiden op en vanuit de compound van YWAM in Cambodja. Dat is Youth With A Mission ofwel Jeugd Met Een Opdracht. YWAM heeft 1200 zendingsposten verspreid over de wereld. Ria en Herbert hopen naar de post in Poipet te gaan.

Herberts taak is het verbeteren van de onderwijssystemen daarvoor heeft hij programma’s ontwikkeld met een Nederlands bedrijf waarvoor hij blijft ontwikkelen en die hem ook ondersteuning wil geven in zijn nieuwe taak. Ook gaan de gedachten van YWAM uit naar het opzetten van een IT trainingscentrum.

Ria’s taak zal meer liggen op het facilitaire terrein zoals de opvang, het onderbrengen en de verzorging van nieuwe vrijwilligers enz.

Bij YWAM en ook meerdere andere zendingsorganisaties worden geen salarissen betaald en moet er betaald worden voor onderkomen en verzorging.

Enkele jaren terug hebben zij de opleiding gevolgd op de Universiteit van YWAM in Kona Hawaii, waarna zij praktijk hebben opgedaan in Palau de eilanden groep van 340 eilanden in de Grote Oceaan. Zij verbleven daar met hun vier kinderen op het meest zuidelijke kleine eiland Angaur. Een eiland met ruim 100 bewoners, Herbert gaf daar les en Ria organiseerde een vrouwen gespreksgroep.

In afwachting van hun roeping zijn ze dit jaar opnieuw een half jaar naar Kona in Hawaii geweest, nu met alleen de jongste twee kinderen. Ria en Herbert hadden nu een taak in de organisatie. In die periode is er duidelijkheid verkregen in hun roeping, zowel bij hen in Hawaii als ook bij mij in Nederland. Hun taak ligt in Cambodja en daarom hopen zij er eerst tot eind van dit jaar ter oriëntatie naar toe te gaan, ter voorbereiding van een eventuele vestiging.

Marthe en Eskil blijven in Noorwegen. Marthe is klaar met haar opleiding en gaat eerst tot december werken en daarna hoopt ze ook een half jaar naar YWAM, Kona Hawaii te gaan. Daarna hoopt ze een verdere beslissing te kunnen nemen over haar toekomst.

Eskil vervolgd zijn opleiding Kunst-Design-Architectuur.

Het is vandaag mooi zonnig weer en dat komt goed uit in verband met de verkoping. De verwachtingen zijn niet hooggespannen betreffende de bezoekers.

Eerst moet alles gesorteerd worden en daar zijn Tiny en Ria een hele tijd mee bezig. Vervolgens wordt alles buiten opgesteld en is het wachten op klandizie.

Gisterenavond had Ria al makarons gebakken, erg lekker en vrolijke kleurtjes, en er was koffie en limonade.

De overbleven goederen en dat is nog heel veel, worden volgende week zaterdag verkocht via een organisatie die 30% van de opbrengst moet hebben maar dat wordt ook weer aan een goed doel besteed. Eerder zijn er al spullen van Ria en Herbert via deze organisatie gegaan. Alleen moeten alle spullen gelabeld worden.

Marthe moest deze ochtend al vroeg examen ‘Noors mondeling’ doen en dat is goed uitgepakt. Volgende week dus het laatste examen: het zingen en dat is de reden dat wij naar Noorwegen zijn gekomen.

Het is vandaag onstuimig weer; harde wind en veel regen. Het ziet er maar grauw uit. Inmiddels is ook Marthe gekomen omdat oma en opa er zijn, Marthe woont op kamers.

Tegen twaalven gaan Tiny en Ria boodschappen doen. Ik maak mezelf twee boterhammen met ei klaar. Tiny had thuis eieren gekookt voor woensdag onderweg, maar met de regen is er niets van gekomen om in de natuur te lunchen.

Intussen komen Mike en Anna met hun baby’tje binnenvallen en hun dochter, het vriendinnetje van Bente. Tiny en Ria komen terug van het boodschappen doen. Tegen tweeën begin ik hoofdpijn te krijgen, Ria maakt koffie en ik maak nog maar twee boterhammen klaar, nu met kaas.

Ik ben maar even een uurtje op bed gaan liggen.

Inmiddels was het beter weer geworden. In de loop van de middag werd het ons duidelijk dat we gingen gourmetten en dat daarom Mike en Anna er waren want die hadden alles meegebracht voor de maaltijd plus het gourmetstel.

Ook Eskil is gearriveerd en die groeit boven ons allemaal uit. Eskil en Marthe zijn allebei lang en zien ons al een beetje van boven.

Het werden een paar gezellige uurtjes zo met zijn tienen aan tafel jammer dat Marthe en niet bij kon zijn, maar zij moest werken. Zij werkt in een kledingzaak en vind het erg leuk werk.

Uitgerust konden we vandaag aan de 2^e en laatste etappe naar onze kinderen en kleinkinderen beginnen. Om 12.15 uur vertrok de boot voor de oversteek van 140 km over zee. De kapitein melde dat de windsnelheid tussen de 54 en 72 km per uur lag en de golfhoogte 2,5 meter was. Er was een zware bewolking en af en toe was er een regenbui. Het was een redelijk comfortabele overtocht van 3 uur varen, maar voordat je dan van de ferry op de wal bent komt er nog minstens een half uur bij. Aan boord hebben we geluncht.

Toen Noorwegen in zicht kwam zagen we een zonovergoten land.

Het werd een prachtige rit van ruim 200 km in stralende zonneschijn.

De temperatuur was 17 graden en dat is voor Noorwegen een warme zomerdag.

Om 19.00 uur waren we over, in Noorwegen rijd het niet zo snel de maximum snelheid is 70 km/uur of lager op de E39 de snelweg van Kristiansand naar Stavanger.

Ålgård vanuit ons logeeradres bij Herbert, Ria en de kinderen.

Om vijf voor vijf liep de wekker af. Vijf minuten te vroeg, maar ja het is moeilijk om de wekker in te stellen; het is maar een klein wijzertje die in de richting van de wektijd wijst. Dus klaar maken, ontbijten en Tiny de laatste dingen uit de vriezer inpakken en wegwezen op weg naar Hirsthals in Denemarken.

We reden keurig op de geplande tijd van zes uur weg. Het was goed weer tot voor Osnabrückwant toen begon het te regenen en het is blijven regenen tot Hirsthals toe. Het waren zachte buien, flinke buien, harde buien en plensbuien en er was veel wind. Na een paar honderd kilometer gaf het alarm aan “storing in het emissie systeem” en dat terwijl ik voor vertrek de auto een service beurt had laten geven. Ja wat is dat voor storing? Iets met de vervuiling via de uitlaat? Tiny een WhatsApp naar Herbert. Waarschijnlijk een sensor bij de uitlaat, dat kan geen kwaad. Wanneer de auto langzamer gaat rijden wordt het een probleem aldus Herbert, nu dat is een opbeurende mededeling. Maar gelukkig geen problemen mee gehad en het lampje brandde alleen en knipperde niet zoals Tiny in de handleiding had opgezocht.

Na vier maal een korte stop in verband met de regen, kwamen we naar 978 km en 10uur en 45 minuten, dus om 16.45, gezond en dankbaar aan bij het Skaga Hotel in Hirsthals. Vanuit het hotel kun je de ferry’s zien.

We hadden kamer 1312 maar ik verstond 1315, dus met enige moeite maakte ik met sleutel 1312 kamer 1315 open en betrokken we 1315. We vonden het wel vreemd want de badkamer was ingericht voor invaliden. Nu was ik na bijna elf uur in de auto ook bijna invalide, dus ons ingericht in kamer 1315 en daarna nog wel drie maal hetzelfde ritueel, bij plaats in restaurant reserveren, naar de auto enz.

Om half zeven naar het restaurant en toen zag ik dat op de sleutel 1312 stond dus naar de receptie. Die begreep er niets van. Uitgelegd dat ik 1315 had verstaan, zij zei maar ik heb 1312 gezegd, ik zei maar ik ben met sleutel 1312 kamer 1315 binnengekomen, nu dat begreep ze helemaal niet. Ik zei: nu zeg het maar gaan we naar 1312 of blijven we in 1315. Nee blijven in 1315, nu dan moet je een andere sleutel geven en omboeken want je hebt het restaurant gereserveerd op 1312. Ze begreep het allemaal niet zo en bleef maar rommelen, mij een zorg uiteindelijk had ik sleutel 1315 en ik moet zeggen dat de deur wel makkelijker open ging met die sleutel.

Vervolgens naar het restaurant die ook niet begrepen dat de reservering voor 1312 moest worden veranderd naar 1315 omdat de receptie de wijziging niet had doorgegeven. Het panorama restaurant had een fraai uitzicht over Hirsthals en de haven. Maar we hebben heerlijk gegeten: eerst een carpaccio en als hoofdgerecht lams vlees.

Toen we terug waren op de kamer voelde ik me toch wel moe. Niet zozeer lichamelijk maar meer mijn ogen, waarschijnlijk van het turen in de regen. Dus ben ik maar naar bed gegaan en heb heerlijk geslapen.