Reisverslagen Willem en Tina Hammink

Maria wilde graag een cacao plantage bezoeken. Zij wilde gegevens verzamelen voor echtgenoot Herbert in verband met zijn ‘Fairtrade’ activiteiten in Noorwegen. Wij, oma en opa, hadden al eerder een bezoek gebracht aan de plantage van de ‘administrator’. De ‘administrator’ heeft in het verleden, in opdracht van de regering, land toegewezen aan de arme bevolking van Nsoatre. Tijdens de periode dat Solo studeerde aan de universiteit heeft hij leiding gegeven aan de dagopvang van de stichting.

De plantage heeft een grootte van 32 hectare en naast cacao zijn er gedeelten met sinaasappel- mandarijn- citroen- en limoenbomen.  Verder is er land met planteen, bananen, yam en cassave. Er werken 10 mannen, elk ca 6 uur per dag. Op de plantage is een nederzetting, een klein dorpje, waar deze werkers met hun gezinnen wonen. Ook
de vrouwen werken mee. Niet alle werkers zijn getrouwd, de jongere kinderen liepen rond en de oudere kinderen waren naar school in Kwabenakuma.

We delen poloshirts uit aan de mannen en vrouwen en verder geven we tassen met mannen-, vrouwen- en kinderkleding af die ze zelf verdelen. De kleinere kinderen worden ter plaatse voorzien van diverse sets kleertjes.

Wij krijgen cacaovruchten, mandarijnen en sinaasappelen. Wanneer je de grote cacaovruchten doorsnijdt zie je de boontjes zitten. De boontjes hebben een witpluizig omhulsel welke een heerlijke frisse  smaak hebben. Je zuigt op het boontje maar eet het boontje niet op, dat gooi je weg. Het zijn deze boontjes die de basis zijn van de cacao.

Het duurt ongeveer 3 jaar voor een boom voor de eerste keer geoogst kan worden, een boom kan wel meer dan 100 jaar oud worden, en geeft vrijwel elk jaar oogst. Gemiddeld kan er 3x per jaar geoogst worden maar er is maar 1 hoofd oogst en dat is tussen oktober en december.

Per oogst kunnen er ongeveer 10 zakken met 64 kg gedroogde cacaoboontjes gevuld worden op deze plantage. Dit is in het hoogseizoen, de andere oogsten zijn wat minder.

Elke zak is dus 64 kilo, goede kwaliteit bonen (wat afhankelijk is van zowel de bemesting, de manier waarop je ze verzorgd, en hoe je ze droogt) zijn zwaarder, en dus is je zak eerder 64 kilo. Voor 1 zak van 64 kilo ontvangt de boer 200 Gh¢, ca €100,–.

De plukkers krijgen geen uur- of aandloon, maar 1/3 van de opbrengst wordt verdeeld onder de werkers, 2/3 gedeelte gaat naar de
eigenaar van de plantage.

Een snelle berekening :

Zeg dat er in het hoogseizoen 10 zakken worden gevuld, en de andere 2 x 5 zakken.

Totaal 20 zakken x 100 euro = 2000 euro per jaar.
Gedeeld door 3 is dit dus 666 euro voor de werkers, en met 10 werkers is dit dus 66 euro per jaar per persoon of gezin.

Stop je een cacaoboon in de grond dan duurt het 2-8 jaar voor er een boom met vruchten staat.

Er zijn hier 2 soorten bomen, de snelle en de langzame.

De snelle noemen ze hier AkƆkora bƐ di, wat betekent: “old man can plant and get the yields to sell for money and spend before death” Deze groeit in 2-3 jaar.

De langzame noemen ze AbranteƐ bƐ di, wat betekent: “young man can plant and get the yields to sell for money and spend before death” Deze groeit in 6-8 jaar.

Het proces van cacaovrucht tot verkoopbare boon verloopt als volgt:

Plukken, openen, bonen eruit halen, bonen op planteenbladeren leggen en goed ermee toedekken zodat er zo weinig mogelijk ongedierte en regen bij kan.

Zeven dagen laten liggen (fermenteren), matten op tafels leggen, cacaobonen erop uitspreiden (tot wel 10x per dag worden de bonen even met de hand door elkaar gehusseld en verspreid, om alles zo goed mogelijk te laten drogen), slechte bonen worden eruit gehaald, 1 week zo laten liggen, (bij regen worden de bonen snel toegedekt met planteenbladeren, eventueel platen en takken er bovenop – als de bonen nat worden, begint het droogproces opnieuw in principe, maar de bonen hoeven gelukkig niet meteen weggedaan te worden als ze nat worden, ze worden er niet slecht van, alleen nat).

Als de bonen goed gedroogd zijn, worden ze naar een centrale plek gebracht waar het verder verwerkt wordt. Er zijn veel van deze centrale plekken, bijv. in Kwabenakuma.

Op de terugweg delen we nog wat kleertjes en
knuffels uit voor kleine kinderen. Ook worden de laatste twee poloshirts die we bij ons hebben uitgedeeld.

Onderweg komen we een jonge moeder met een jerrycan
op haar hoofd, een baby’tje op haar rug en een klein kindje aan haar hand tegen. Voor de kinderen gaven we enkele sets kleding en Maria wilde het baby’tje
vasthouden, dat mocht maar de moeder was heel angstig. Solo legde snel uit dat ze niet bang hoefde te zijn want dat Maria het baby’tje weer terug zou geven.
Blij vervolgde de moeder haar weg, maar nu met een zak met kleding erbij.

Tenslotte kwamen we langs een klein dorpje waar we de laatste kinderkleding en knuffels die we bij ons hadden uitdeelden. Het bleek dat er in dit dorpje een babytweeling was. Gelukkig hadden we nog babykleertjes zodat ook deze moeder kon worden blij gemaakt.

Teruggekomen vertelden Christine en Marthe, die niet meegegaan waren, dat ze aan alle kinderen van groep 1 en 2 van de dagopvang (ruim 180 kinderen) sokjes hadden gegeven. Verder hadden ze aan de twee klassen van groep 3 nieuwe liedjes geleerd. Dus ook hun morgen was goed besteed.

Woensdag was de dag om alle dozen te openen, uit te zoeken en te selecteren. Verbaasd werd geconstateerd dat er heel veel mooie, zelfs nieuwe en bekende merken kleren waren. Verder waren er schoenen, tasjes, veel sokken, babydekentjes, veel prachtige gebreide babytruitjes en broekjes, heel veel babykleertjes, jongens- en meisjeskleding, kleding voor volwassenen, veel speelgoed en knuffels enz. enz.

Maar eerst werd er ’s morgens met de kinderen van de dagopvang buiten op het grasveld weer een lied gezongen en ingestudeerd met de bijbehorende bewegingen.

De rest van de dag was het hard werken om alles op maten en soorten te sorteren en opnieuw in verschillende dozen te pakken en te verdelen over de te brengen bezoeken in de ons nog resterende dagen.

Tijdens het uitpakken kwamen er drie nieuwe dozen  een schoenendoos met plastic schijfjes waarmee je van alles kunt bouwen. Nu die hebben we gauw naar de weeskinderen gebracht. Die avond zaten alle tien de kinderen gezellig rondom de grote tafel hiermee te spelen.

Dinsdagmorgen 10.00 uur opening van de door Kinderhulp Ghana gefinancierde bouw van een kliniek in Kwabenakuma. Kwabenakuma ligt op 18 km zuidelijk van Nsoatre. In 2010 was de kliniek gebouwd, nadat er eerst voor water was gezorgd door water aan te boren en een pomp te plaatsen.
Nu een half jaar na het gereed komen was de kliniek door het ministerie voor
gezondheid ingericht en was gereed. Tijdens de opening werd uitgesproken dat
het mooi zou zijn wanneer er die dag een van de vrouwen zou bevallen zodat de
kliniek op die wijze geopend kon worden. De kliniek is vooral bedoeld voor bevallingen
want Kinderhulp richt zich op kinderen, hetgeen inhoudt: goed drinkwater, goede
omstandigheden voor, tijdens en na de geboorte (klinieken en consultatiebureaus), scholen met goed onderwijs en natuurlijk de basis de opvang van zwerfkinderen en weeskinderen.

Die dinsdagmorgen was er voor negen uur al een pick-up truck en een luxe auto om ons samen met een aantal dozen naar Kwabenakuma te brengen. De dames hadden dozen vol babykleertjes uitgezocht om na de opening uit te delen. Verder hadden we vier dozen rode poloshirts bij ons om aan de volwassenen in Kwabenakuma te geven.

Om twee minuten voor tien reden we het terrein van de verlaten kliniek op; we waren zoals te verwachten was de eersten. Tevoren hadden we gewaarschuwd dat we niet zouden accepteren wanneer we meer dan twee uur te laat zouden beginnen zoals gebruikelijk. We hadden ons voorgenomen wanneer het programma om elf uur nog niet zou zijn begonnen we zouden vertrekken. Maar het viel gelukkig allemaal mee, om 10.35 uur begon de
vroedvrouw van de kliniek in Nsoatre, die we al jaren kennen, met de afwerking
van het programma.

De ‘Special guest of honour- Hon. DCE Sunyani West District Assembly’ en de groep die voor de ‘Musical Interlude’ zou zorgen, zijn waarschijnlijk na ons vertrek om 13.00 uur gearriveerd of zijn nooit gekomen.
Maar er waren voldoende ‘Chiefs’ en andere zich belangrijk vindende personen
aanwezig. Verder was er ook een groep schoolkinderen bij de genodigden, dus dat
was heel fijn.

Het programma, welke met gebed werd geopend en gesloten, werd gelukkig in een goed tempo afgewerkt. Om half twaalf was het programma met de nodige toespraken afgewerkt. De belangrijke personen kregen een flesje water, de andere gasten een flesje cola of limonade, wij dus als laatste een flesje water, helaas niet voor alle zes ‘witten’ want de dozen waren leeg. Gelukkig hadden we alle zes ‘a very expensive scarf’ van Kente (veelkleurige geweefde stof) gekregen. Nu hoefden we natuurlijk geen cadeau te ontvangen want de aanblik van de gelukkige bevolking die rondom het geheel stond maakte ons al
blij, maar om tot driemaal toe te herhalen dat het een erg duur cadeau was vonden we wel erg overdreven. Solo, oma, opa en Johan ontvingen een dubbel brede sjaal, die van Maria, Marthe en Christine was de helft van de breedte. Afin, in Afrika gaan de dingen nu eenmaal anders dan in Europa.

Persoonlijk vond ik een hoogtepunt het voorstellen van de verpleegster die permanent in de daarvoor speciaal in de kliniek bestemde kamer zou gaan wonen. De bevolking werd er op gewezen dat de ‘nurse’ nog jong en ongetrouwd is en dat de mannen dus ’s nachts niet aan de deur moesten komen zeuren dat ze ziek waren. De hoop werd uitgesproken dat de overlevingskansen van moeder en kind nu sterk zou gaan verbeteren. Er sterven nogal veel vrouwen tijdens een bevalling op de vloer van leem in hun hut. Na afloop werd onmiddellijk een nieuwe matras naar binnen gedragen en wat meubilair, maar ik zag geen bed dus ze zal wel op de matras op de grond slapen.
Het ziet er dus naar uit dat ze direct haar intrek in de kliniek heeft genomen.

In de toespraak die ik zelf moest houden heb ik er op gewezen dat in deze zelfde week de tweede kliniek in Aduonya gereed komt.

De eigenlijke opening werd gedaan door een groep van chiefs, één van hen knipte het lint door. Vervolgens gingen zij de kliniek bekijken en rende de rest op de cola en limonade af.

Het was dus afgelopen en na het opstellen van dozen met kleding op de veranda van de kliniek kon begonnen worden met het uitdelen van de kleding.

Het grootste probleem was om twee rijen te laten vormen, één van de mannen voor de poloshirts, die geschonken zijn door de Nieuwenhuis Groep, en één met vrouwen en baby’s t/m 1 jaar of zwanger.

Maar het is allemaal goed gekomen en om ongeveer twee uur waren we weer ‘thuis’ en kon de maaltijd worden klaar gemaakt.

Na een gezellige avond konden we terugzien op een fijne en enerverende dag. De andere morgen moest Johan al weer om 06.30 op pad om vanuit Sunyani naar Kumasi te gaan. Dus namen we afscheid van Johan.

Om drie uur die maandagmorgen moest Johan, onze oudste zoon, al opstaan om de bus te halen in Bolgotanga. Johan verbleef sinds enkele dagen in Navrongo, één van de meest noordelijke steden van Ghana, bij zijn kennis Pastor Solomon. Eerst van Navrongo naar Bolgotanga, ofwel Bolga om de bus van 06.30 uur te halen. Nu dat ging gemakkelijk want de bus bleef wachten totdat hij vol zat en vertrok om 8 uur. Om drie uur die middag zou Johan ongeveer aankomen in Sunyani. Solo en Maria zouden naar Sunyani gaan, om nog wat inkopen te doen, en zouden met Johan met een taxi terugkomen naar Nsoatre. In verband met het boodschappen doen dacht men om ca. half twee naar Sunyani te gaan. Wanneer Johan met de bus in Techniman zou zijn zou hij bellen want dan is het nog een uur rijden naar Sunyani. Zo was alles netjes gepland.

De dag zou na het ontbijt beginnen met de komst van de monteur om de airconditioning te plaatsen, om één uur kon hij dan gemakkelijk klaar zijn en konden Solomon en Maria naar Sunyani. Solomon voelde zich verantwoordelijk dus wilde hij bij het hele montage proces aanwezig zijn. Om negen uur geen monteur, Solo bellen, nu hij was onderweg. Sunyani-Nsoatre is slechts 30 minuten dus lang kon het niet duren, nog geen enkel probleem voor onze zorgvuldige Nederlandse planning. Echter we zijn in Ghana en zitten op de tijdlijn GMT ‘Greenwich Mean Time’, in Ghana echter ‘Ghana My Time’ of ‘Ghana Maybe Time’. Om tien uur nog geen monteur. Weer bellen, de telefoon was uitgezet. Toen we de moed hadden opgegeven kwam om elf uur de monteur het terrein opwandelen. Ik zal u de montageperikelen besparen. Ruim na tweeën gaan Maria en Solo naar Sunyani, Johan belde dat hij Techniman naderde en de monteur was nog aan het afronden.

Vanuit Sunyani belde Solo dat ze Johan gingen oppikken en dat ze vast een taxi vooruit hadden gezonden met de boodschappen. We konden dan vast beginnen met de maaltijd gereed te maken want Johan zou wel trek hebben. Om even na vieren kwam ook de taxi met Johan, Maria en Solo. Het was een blijde ontmoeting met Johan die al enkele weken in Ghana en Togo achter de rus had.

Dankbaar konden we terugzien op een enigszins chaotische dag waar uiteindelijk alles goed is gekomen. En we hadden airconditioning. We hadden een goede unit gekocht merk LG, maar zoals bij nagenoeg alle producten sturen fabrikanten naar Ghana kennelijk alleen maar rotzooi. Volgens de omschrijving heeft de fan van onze airconditioning vier standen: low-medium-high, nog een keer tellen: low-medium-high, wij tellen drie standen, het kan ook niet zo zijn dat er een stand fan uit bijgeteld moet worden want die is er niet. Nu proberen maar; er blijken maar twee standen te zijn: hard blazen en heel hard blazen. Kortom het werkt weer niet zo als zou moeten.

Jam en veel andere levensmiddelen komen uit Nederland, jam van de firma Geurts uit Dodewaard, verschillende smaken, maar elke smaak is bijna hetzelfde en de jam bestaat alleen uit gelei. Gloeilampen komen uit China en hebben ca. vier branduren, dus die nemen we zelf mee uit Nederland. De TL’s die we voor de beveiliging ’s nachts op de gebouwen hebben branden moeten bijna wekelijks worden vernieuwd. Dit soort zaken maken leven in Ghana niet makkelijk want de prijzen van de producten zijn meestal hoger dan in Nederland. Je moet je dan voorstellen dat veel gezinnen in Nsoatre, die alleen maar een stukje land toegewezen hebben gekregen om iets te verbouwen, moeten rondkomen van ca. € 10 per maand. Zij kunnen alleen maar staren naar de slechte lampen en nooit proeven van de geleiachtige jam. Zij kunnen alleen maar cassave, planteen (bakbananen), yam (soort grote aardappel) met wat pindasoep, een stuw met een beetje gekookte groente en een fijngewreven vissenkop er door of een hete saus met veel rode peper en tomaten er door, eten.

Zondagmiddag hebben we de cadeautjes aan de kinderen  gegeven die enkele donorouders hadden meegegeven. Voor de andere kinderen  hadden Maria, Marthe en Christine iets opgezocht uit de dozen met spullen die  vorige week donderdagmorgen waren gekomen. Alle 10 kinderen hadden een  pakketje. Eerst kwamen de meisjes en er werd meteen een poosje met ze gespeeld.  Hierna kwamen de jongens die meteen een uur zijn blijven spelen met hetgeen ze zojuist hadden gekregen.

Die avond, terwijl Solo bij de kinderen was, hebben  de dames en Regina veel zitten praten over de baby die Regina verwacht in oktober/november. Er zat een mooie draagdoek bij de spullen uit Nederland en dat vond Regina prachtig. Er werd gedemonstreerd hoe we de baby’s in Nederland dragen. Regina wil straks haar baby ook zo gaan dragen in plaats van zoals hier de kinderen op de rug. We hebben nog een grote babypop en Regina draagt hem in de draagzak. Dan gaan ze met zijn allen naar Solo bij de weeskinderen. De twee meisjes lopen gauw vooruit en jagen Solo de stuipen op het lijf, door te zeggen dat Regina de baby al heeft. Hij trok bijna wit weg en helemaal toen Regina met de draagzak en de babypop erin er aan kwam. Gelukkig werd de grap snel ingezien  en ging ook Solo met de draagzak rondlopen.

Om elf uur in plaats van half tien, dus op zijn Ghanees,  kwam Regina om samen met de
dames naar Sunyani te gaan. De dames gingen lekker zwemmen in het zwembad van het Eusbett hotel. Oma en Maria hebben zich ook aan een goede massage, elk gedurende een uur, onderworpen. Er was al eerder goede ervaring mee opgedaan.

Solo en ik bleven achter in Nsoatre, zo kon ik rustig aan de eerste stukjes voor mijn blog werken. Om twee uur gingen we samen naar Sunyani om inkopen te gaan doen. Ruim voor de afgesproken tijd, vier uur, waren we op het terras van het Eusbett hotel waar we samen met de dames zouden eten. De dames kwamen ook voor vieren omdat ze trek in eten hadden. Nu de trek zou nog wel toenemen. Na een drankje bestelden we het eten. Marthe was nog het beste af, na een uur kreeg zij haar eten, vervolgens 15 minuten later Oma, Maria en Christine, weer 10 minuten later kreeg ik mijn eten en toen Solo en Regina hun hele Tilapia met sauce en banku kregen was het intussen half zes en bijna donker. Toch hebben we het etentje afgerond met een lekker ijsje. Thuis gekomen in Nsoatre namen we
lekker koffie of chocolademelk als afronding van een ontspannen dagje.

Deze eerste week van ons verblijf waren er geen bijzondere zaken gepland en er was nog niet veel te doen. Het wachten was op de 52 dozen met kleding, speelgoed enz. die woensdag uit Accra zouden komen. Het transport was deze maal anders geregeld. Een buurman van Gideon heeft een busje en voor 400 GH¢ wilde hij alles naar Nsoatre brengen. Goedkoop is het niet, maar de helft gaat al op aan benzine of diesel voor het busje, nadat we de verzekering hadden gekregen dat het een safe en vertrouwd contact was gingen we akkoord.

Om acht uur belde Gideon al dat ze vertrokken waren en dat alles mee kwam. Om zes uur die middag bereikte ons het bericht dat de remmen niet goed werkten en dat men tot Kumasi was gekomen en daar zouden blijven tot de volgende ochtend. Daar heb je het al dacht ik, maar de volgende ochtend waren ze al bijtijd in Nsoatre en alles zag er intact uit. Het zou ook onmogelijk zijn geweest om onderweg de dozen open te maken en goederen te
stelen zoals vorig jaar was gebeurt; want de deuren konden niet meer open en op het dak was alles goed in zeildoek verpakt.

Solo had intussen de ploeg bouwvakkers die aan het weeshuis en de farm werkten gemobiliseerd om te lossen en de dozen in de opslag te zetten. De dozen op het dak waren er snel af maar de inhoud van het busje viel niet mee. Het busje was propvol gestouwd en het geheel was zich gaan zetten zodat er geen deur meer open wilde. Na veel gepruts was er eindelijk een klein raampje open maar dan nog de eerste dozen door het te kleine raampje wurmen. Uiteindelijk lukte het en was de spanning van de deur en kon deze open. De
spanning op de achterdeur werd ook minder zodat deze ook open kon. Snel was toen alles gelost en opgeslagen. De mannen wilden snel terug, dus afrekenen en terug rijden naar Tema.

Diezelfde donderdagmorgen was Solo al vroeg in Kumasi. We hadden besloten om de woonkamer te voorzien van airconditioning en die moest gekocht worden in Kumasi. Al voor de middag was Solo terug en had hij 10% korting bedongen. Dat is in elk geval mooi meegenomen want zo’n airconditioning is behoorlijk aan de prijs.

Terwijl ik dit type, maandagochtend, is een monteur van het Eusbett hotel de airconditioning aan het monteren en dat is wel spannend. Maria riep me al snel binnen om te voorkomen dat hij een gat naar buiten zou maken die in het zicht zou blijven. Boren en schroeven met pluggen kent men niet in Ghana, alles wordt met spijkers vastgezet die in de muur worden geslagen. Zo ook de basisplaat waar de binnenunit aan moet hangen. Ik
ben benieuwd of straks de unit niet van de muur komt. Ik zit lekker buiten op het terras onze blog te typen en laat ze binnen maar aanmodderen, Maria houdt het wel in de gaten.

’s Avonds om zeven uur is er de Bijbelvertelling door Solo aan de weeskinderen, Oma en de dames wonen het elke avond bij. Eerst is er de nieuwe vertelling en dan de overhoring over de vertelling van de vorige avond. Hierna wordt er gezongen en tenslotte afgesloten met het kindergebed “Ik ga slapen, ik ben moe enz.” in het Nederlands. Maar doordat nu Maria, Marthe en Christine er zijn is er iets nieuw. Christine heeft op haar IPod liedjes staan waarbij bewegingen worden gemaakt die de inhoud uitbeelden. Dat vinden ze prachtig. Snel leren ze als het maar bewegen is op muziek want dát kunnen ze wel in Ghana.

Dikwijls wordt er even naar de ‘Daycare’ gelopen om te kijken bij de maaltijden of in de klassen. Tijdens de maaltijden, ontbijt om 08.30 uur en warme maaltijd om 12.00 uur, blijkt dat er veel kinderen op de grond moeten zitten omdat alle tafels bezet zijn. Maandagmorgen hadden we al geconstateerd dat de jongste groep uitpuilde tot buiten het speellokaal. Op de vraag aan Solo hoeveel kinderen we dit jaar hebben gaf hij aan 180. Een kind kon zien dat dit niet kon kloppen, dus tellen. Het waren ruim 240 kinderen aldus de telling van Christine.

Op woensdagmorgen is er om negen uur de bijeenkomst van de kinderen in de eetzaal. Meester Seth vertelt dan een verhaal uit de Bijbel. Het valt niet mee om de aandacht van zo’n grote groep kinderen vast te houden. De ouderen luisteren aandachtig en gaan vaak helemaal op in het verhaal en dat kun je goed zien en horen aan hun reacties, maar de kleintjes begrijpen er nog niet veel van. De dagopvang is toegankelijk voor zeer arme kinderen in de leeftijd van 6 maanden t/m 6 jaar, dus de kleintjes zijn nogal bewegelijk en
zeker wanneer er vijf blanken zijn die ook nog foto’s maken. Foto’s maken is het einde voor de kinderen, ze willen allemaal op de foto en binnen gaat er bij iedere flits een luid gejuich op.

Na de vertelling wordt er gezongen en enthousiast meegeklapt. Deze maal is er na afloop buiten op het grasveld een voortzetting van het zingen. Via de laptop laten Maria, Christine en Marthe de kinderen liedjes horen en worden de kinderen daarbij behorende bewegingen geleerd.

De rest van de week wordt door de dames vooral besteed aan het uitpakken van dozen en het sorteren van de kleding. Er blijkt veel mooie, goede en ook nieuwe kleding te zijn en deze maal ook veel voor baby’s en kleine kinderen. Van de ‘Nieuwenhuis Groep’ uit Rijssen is er een hele partij mooie nieuwe rode poloshirts bij in diverse maten. Alle medewerk(st)ers krijgen zo’n polo en ook de medewerkers van de aannemer die met de bouw bezig is.
Vervolgens mogen alle medewerksters  drie stuks kleding uitzoeken.

Volgende week dinsdag vindt de officiële opening plaats van de kliniek in Kwabenakuma, na het officiële gedeelte hopen we baby kleding en poloshirts voor de volwassenen uit te delen. De kleding hiervoor wordt uitgezocht en in dozen gepakt. Ad en Marieke hebben weer voor een doos met pennen gezorgd, aan de gasten tijdens de opening zullen we een pen geven.
Pennen heb je nooit te veel in Ghana, het is prachtig materiaal om uit te delen op scholen.

Volgende week donderdag hopen we eerst een dorpje met  cacao- bananen- sinaasappel-
mandarijnenplantages te bezoeken. Maria kan dan verder schrijven over de ‘fair-trade’ waarmee echtgenoot Herbert in Noorwegen bezig is. Daarna hopen we naar Adae Boresu te gaan en daar kleding uit te delen. Ook voor deze bezoeken hebben de dames alles al voorbereid.

Oude relaties van Maria en Marthe worden weer aangehaald. Een jongetje, David, wordt bezocht en aan hem wordt een cadeautje gegeven namens Signe uit Noorwegen welke twee jaar geleden bij Maria en Marthe was.

Ook komen oude kennissen Maria en Marthe bezoeken. Twee jaar geleden was Halimatu net geboren en werd een aantal keren bezocht en er werden babykleertjes gegeven. Nu is het al een flinke meid geworden en heeft ze een broertje gekregen.

Vrijdag worden onze drie gasten onder handen genomen door een kapster. Alle drie krijgen ze een fraai Ghanees kapsel van allemaal vlechtjes.

Bij het uitpakken van de dozen kwam er o.a. een ameublement voor een poppenhuis tevoorschijn. De meisjes in het weeshuis hebben een mooi poppenhuis staan. Christine en Marthe hebben het poppenhuis ingericht, de kinderen vonden het prachtig.Verder waren er puzzels en spelletjes die ze aan de kinderen hebben gegeven. Toen ik na een poosje ging kijken, lagen de vier dames op de grond van de meisjesslaapkamer samen met de vijf meisjes te spelen en te puzzelen. De jongens zaten aan de grote tafel te puzzelen en te spelen. Jammer dat er van de puzzels van de jongens telkens één stukje ontbrak. Wanneer we weer puzzels krijgen moeten we ze eerst maar zelf in elkaar zetten om te kijken of ze kompleet zijn.

Om zes uur vrijdagavond was er de film voor de kinderen bij ons op het terras. Genietend van popcorn en limonade werd er gekeken.

Na twee vermoeiende reisdagen is het heerlijk om de zondag in een ontspannen sfeer door te brengen. Op zondag heeft onze hulp Lucy natuurlijk vrij, dus moeten we zelf ons ontbijt klaar maken en afwassen.

Wanneer de lezer denkt dat we heerlijk uit kunnen slapen op zondag dan is dat een misvatting. De kerk staat namelijk pal naast ons huis op 30 meter. Nu begint de kerk pas om 09.30 uur dus dat zou geen probleem zijn, maar men heeft de geweldige gewoonte om ’s morgens om 6.45 uur de geluidsinstallatie te testen. Geluid hier in Nsoatre betekent niet mooi afstemmen, maar alleen zo hard mogelijk. Dus je wordt met een geweldige schok
wakker zodat je voor de rest van de dag vaak hoofdpijn hebt en je duf voelt.
Het knoert hard afstemmen met 1,2,3 duurt 15 minuten en daarna gaat de organist
zijn elektronische orgel uittesten dat wil zeggen enkele tonen continue gedurende een half uur heel hard herhalen. Waarschijnlijk heeft de toetsenist iets ingesteld welke steeds herhaalt wordt. Op een gegeven moment voelt iemand zich ook geroepen om af en toe een riedel op een drumstel te geven, vervolgens zet zo vals mogelijk nog een zangeres in en tenslotte ook een zanger die niet om aan te horen is. Kortom je bent wakker en slaperig voor de rest van de dag.

Toch wordt het een fijne dag, na kerk en zondagsschool wordt gepraat en gespeeld met de weeskinderen. Eten doen we deze dag nauwelijks, er zijn nog restjes van de vorige avond en brood met een beker soep uit een pakje doet wonderen en natuurlijk zijn er bananen.

’s Avonds drinken we, samen met Gideon, Solo en Regina, gezellig koffie of chocolade melk met een stroopwafel buiten op het terras. We nemen afscheid van Gideon die zich heeft voorgenomen om de volgende morgen om 04.30 uur te vertrekken omdat hij weer naar het ziekenhuis moet voor controle.

Na een goede nachtrust en een prima ontbijt konden we de volgende morgen om 09.15 uur vertrekken. Bewust hadden we dit hotel gekozen omdat het noordelijk van Accra en Tema lag op de route die ons via het Akwapim gebergte naar Kumasi zou brengen.

Het is een prachtige route die via Koforidua, de hoofdstad van Eastern Region, loopt. De verwachting was dat de route korter zou zijn dan Accra-Kumasi-Sunyani-Nsoatre waar we 8-9 uur over rijden. Dat viel tegen, de route is langer maar er is over het eerste gedeelte weinig verkeer en gewoonlijk heb je een uur nodig om Accra uit te komen, waardoor het iets sneller rijdt maar het eerste stuk is veel mooier.

Bij Suhum kom je weer op de hoofdweg van Accra naar Kumasi en dan heb je nog maar ruim 25% van de afstand Accra-Kumasi gereden dus dat viel tegen. Maar om 16.00 uur waren we op onze bestemming; ons onderkomen op het terrein van “Heart for Children Ghana Foundation” de partner in Ghana van de Nederlandse Stichting “Kinderhulp Ghana”, zie www.kinderhulpghana.nl  We werden verwelkomd door de directeur
Solomon Boateng (Solo) en al snel zaten we aan een heerlijke maaltijd,
klaargemaakt door de vrouw van Solo: Regina.

Snel komen ook de tien weeskinderen er aan om ons te begroeten. De jongens: Joseph, George, Benson, Clement en Theophilus en de meisjes: Mercy, Martha, Sarah, Amanda en kleine Sarah. Voor de kinderen breken er nu weer enkele weken aan met extra’s. Kleding, cadeautjes, snoepen en limonade en eenmaal per week projecteert opa een video op de witgeschilderde plaat board. Voor dit bezoek zijn het de drie Narnia films.

Het daglicht is ongeveer van zes uur ’s morgens tot zes uur ’s avonds, dus na de maaltijd was het al donker. Toch snel even kijken naar de uitbreiding van het weeshuis en de bouw van de kippen- en konijnenfarm. De uitbreiding van het weeshuis gaat goed en het ziet er allemaal voortreffelijk uit. Het wordt een prachtig geheel. De farm was een enorme
verrassing, het is een groot gebouw geworden waar veel inwoners van Nsoatre
trots op zouden zijn wanneer ze zo’n huis zouden hebben. Het bevat drie grote
ruimtes, twee voor de kippen, leg- en vleeskippen apart en een ruimte voor de
konijnen, grote hangoor konijnen voor het vlees en kleinere konijnen voor de
kinderen om te vertroetelen. Tevens is er een ruimte voor voedsel opslag. Dit
grote gebouw, waar je in rond kunt lopen, met een dak van aluzink, gemetselde
muren, deuren en een betonvloer moet een veelvoud kosten van de € 3.000 die we
privé beschikbaar hadden gesteld voor deze farm. Solo vertelde dat de aannemer
iets voor de kinderen wilde doen en de meerkosten voor zijn rekening neemt.

Vanaf de nieuwe, grote overdekte veranda, hebben de weeskinderen straks een mooi uitzicht op de nieuwe farm. Het stuk land tussen veranda en farm met daarin grote teakbomen zal worden geëgaliseerd en worden aangelegd met paden en struiken.

Vrijdag 1 juli we gaan naar Ghana. Even na twaalven brengt Herbert, echtgenoot van Maria, ons naar Schiphol. Het valt voor Maria niet mee om voor vier weken afscheid te nemen van de drie kinderen: Eskil, Krister en Bente.

Na het inchecken gaan we lunchen en vervolgens naar de gate. Oma en opa kunnen gezien hun leeftijd via het snelle poortje voor de security controle en de instapcontrole. Daar wacht een verrassing we zijn geupgrade naar de business class en dat is een meevaller na alle spanningen van de vorige dagen.

De dames laten lang op zich wachten, intussen wordt ons alvast een drankje aangeboden. Dan zien we tot onze verbazing dat er op de plaatsen van de dames in de comfort class anderen plaatsnemen. Wat krijgen we nu weer? Eindelijk komen de dames bijna als laatste binnen en blijkt dat zij ook een plaats hebben gekregen in de business class.

Het is wel heerlijk om comfortabel te reizen en zeker wanneer je er niet voor hoeft te betalen. Heerlijk relaxed genietend van de door Jonnie Boer van Restaurant De Librije in Zwolle samengestelde maaltijden, stijlvol gepresenteerd op het Marcel Manders servies van de KLM. En natuurlijk ontvingen we het met veel tamtam door KLM aangekondigde toilettasje van Victor & Rolf en Maria kon haar verzameling Delftsblauwe huisjes uitbreiden met vijf stuks.

We vertrokken goed op tijd en kwamen voor schema aan. Snel waren we door de douane. Ook onze bagage kwam snel op één tas na en die kwam natuurlijk ook flink later. Vlot konden we door de bagage controle, zoals steeds mochten we doorlopen.

Buiten gekomen stond onze trouwe chauffeur Gideon te wachten, uitgedost met een
prachtige brace om zijn nek. Na weken onderzoek in het ziekenhuis, waarbij
Gideon klachten had over een druk op zijn borst, had een scan uitgewezen dat er
iets met zijn nek zou zijn. De brace is dusdanig dat hij met zijn hoofd achterover
de wereld moet bekijken. Of hij heeft de brace achterstevoren om of de voorkant
is te hoog. Niettegenstaande kon hij nog steeds prima chauffeuren. Het was
allemaal wel krap met vier personen op een autobank maar we bereikten veilig
ons hotel: Preda Guest House aan de Akosombo Road in Tema. Een keurig klein
hotel met lage prijzen. Een tweepersoonskamer kost 50 Ghcedis plus 7 Gh¢ voor
het ontbijt van de tweede persoon en een eenpersoonskamer kost 40 GH¢ inclusief
ontbijt, 1 € is 2,13 Gh¢.