Auteur: wim

Gisteren kwamen we dus uit Adepena terug met een haan. Wat gaan we daar nu weer mee doen? De haan uit Aduonya hadden we aan Juliet en Naomi gegeven, maar nu wilde we zelf ook wel eens een lokale haan proeven in plaats van de diepvries uit Dubai of Nederland. We besloten om zaterdag weer een BBQ te organiseren want er lopen op het terrein ook nogal wat hanen rond. We houden dan zaterdag ook de verjaardag van Sara, die de daaropvolgende week vrijdag jarig hoopt te zijn. Ook de kinderen van het kindertehuis vonden het een geweldig idee. Maar dan moesten zij na het avondeten er nog vier hanen bijvangen.

Nu dat was niet tegen dovemansoren gezegd. Direct na het avondeten was het een spektakel onder aanvoering van Seth. Over het hele terrein werd er op hanen gejaagd, maar steeds wanneer er weer een in het nauw kwam was het vlugge Stephen die hem te pakken kreeg. Onder grote belangstelling van Bente werden de vier door Stephen en Benjamin een kopje kleiner gemaakt. Toen was ook nummer vijf de haan uit Adepena aan de beurt. Na het schoonmaken zijn er dus vijf hanen in de vrieskist beland. Zaterdag worden ze door Juliet goed schoongemaakt en gekookt, in stukken gesneden en daarna gebraden en als laatste nog even op de BBQ. In Ghana koken we alle kip eerst om geen risico te nemen. Als rijst nemen we voor om jollof rijst klaar te laten maken.

Tijdens de hele vangst en afmaak periode van de hanen houdt Krister zijn grote vriend Bobby goed vast. Het is verbazingwekkend om te zien hoe mak de kip Bobby is geworden. Hij blijft in de buurt van Krister en Bente en soms zit hij boven op de rug van Max de geit.

Gisterenavond betrok de lucht en er was veel lawaai van wild heen en weer vliegende vogels. Het zag er naar uit dat we een flinke regenbui zouden krijgen. Sinds 1 maart had het niet meer geregend en het was al dagen erg warm. We hoopten allemaal op regen maar het mocht niet zo zijn. Solo kwam later die avond uit Sunyani en vertelde dat het flink had geregend maar dicht voor Nsoatre was de weg droog. Dus helaas we moeten nog wachten. We kunnen dus nog niet spreken van het begin van het regenseizoen.

Terwijl Krister en Bente, onder leiding van Herbert school hebben gaan Ria, Eskil, Tiny, Solo en ik op weg naar Adepena. Het is een rit van 40 km, eerst 13 km over de asfaltweg in de richting van Berekum, vervolgens 12 km over een brede zandweg en dan nog 5 km een smal pad door een prachtige omgeving. Google geeft het aan als een donkergroen woud gebied. Adepena is een beetje het centrum dorpje met enkele huisjes in een gebied waar allemaal kleine nederzettingen zijn met enkele huisjes. Maar ook wonen veel mensen gewoon in een enkel alleenstaand huisje in dit gebied. De bewoners van het gebied houden van de natuur en doen ook niet mee met het platbranden van nieuw te bewerken gronden. De bewoners van Adepena hebben gezamenlijk een cacao plantage waar ze van leven. Maar ondanks de groene natuur hebben ze geen water. Voor water en gezondheidszorg zijn ze aangewezen op Kwabenakuma op een afstand van 5km. Maar nu krijgen ze een eigen waterpomp.

Na aankomst verzamelt de bevolking zich onder de mangoboom. Deze grote schaduwrijke boom is de ontmoetingsplek van de bevolking, ook van de bewoners van de hier en daar verscholen huisjes in het woud. Toen we op de terugweg waren reden we verschillende mensen en kinderen voorbij die ook aanwezig waren geweest.

Ria sprak de bevolking toe en vertelde dat het mogelijk was om kort na hun vorige bezoek opnieuw een bezoek te brengen omdat het geld voor het boren en de pomp er was. Waarschijnlijk vandaag komen de vrachtwagens met spullen al en kan er deze week beginnen worden met het boren. Na de vertaling van Solo was er een luid applaus.

Vervolgens bleven we nog een hele tijd bij elkaar onder de mangoboom. Er werd kleding uitgedeeld door Tiny en Ria.

Eskil ging de uitdaging aan om een spelletje te spelen en tot grote verbazing van de omstanders won hij het spel. Dit ondanks de wat andere spelregels die we thuis in Noorwegen en Nederland gewend zijn.

Daarna gingen we hier en daar wat rondkijken in het dorpje en werden er heel veel foto’s gemaakt, want ze wilden allemaal wel graag op de foto.

Bij het afscheid werd de kofferbak volgeladen met geschenken zoals een haan, grote trossen bananen, papaja en kokosnoten.

Het was voor Tiny gisteren een drukke dag. Zij wilde de kamers in het kindertehuis anders ingedeeld hebben. Zoals gisteren al vermeld is het gelukt om een splitsing tussen jonge en oudere kinderen te regelen met instemming van alle kinderen en tot tevredenheid. Dat heeft de hele dag in beslag genomen.

Tussen 3 en 4 uur wordt eerst afscheid genomen van Clement en Joseph. We geven beiden een zakcentje mee en nemen afscheid. In de afgelopen dagen zijn ze erg behulpzaam geweest: Joseph bij de dagopvang en Clement in het kindertehuis. Elke keer is het afscheid weer een verandering voor de kinderen want het zijn hun senior broers die wanneer ze er zijn duidelijk de leiders zijn van de overige kinderen. De eerste foto is Clement die als eerste moest afreizen.

Nadat de jongens vertrokken zijn is tegen zessen ook de kamer van de vijf meiden klaar. Er zijn twee stapelbedden plus een enkel bed waar Sara op slaapt. Gisteren zaten vier meiden gezellig op de grond te praten in hun schone en nieuw ingerichte kamer. Sara was er niet, waarschijnlijk naar de jeugdvereniging van de kerk.

De kamer voor de drie jongste meiden was het eerste klaar en de meiden hebben hard gewerkt om de kamer goed schoon te boenen. Trots poseert jonge Sara voor haar nieuwe schone bed.

Ook bij de jongens is de indeling veranderd, George, Benson en Prince hebben een kamer waar ook Joseph en Clement slapen wanneer ze thuis zijn. Gideon gaf er de voorkeur aan bij Benjamin en Stephen te blijven slapen. Gideon valt net als Amanda een beetje tussen de wal en het schip betreffende zijn leeftijd en dat maakt het wel eens moeilijk.

Bente en Krister zijn helemaal thuis, ze lopen al vroeg over het terrein. Dan zijn ze op de kippen aan het jagen maar ook spelen ze leuk met de andere kinderen. Bente heeft vriendinnetjes en Krister houdt van spelletjes op de foto speelt hij een spelletje met Gideon.

Het tijdelijke onderkomen van de dagopvang voor kinderen met een handicap is gereed. Vanmorgen hebben de grote jongens de ruimte schoongemaakt en de grote opbergkast verplaatst naar de keuken. Ze waren zeer verbaasd toen ze de ruimte zagen en vonden hem prachtig. Allen zijn het er over eens dat de schilder een geweldig werk heeft afgeleverd en een artiest is ondanks dat hij gewoonlijk normaal schilderwerk doet. Ook Herbert en Ria hebben iets moois laten ontstaan door het ontwerp te maken en de kleuren te bepalen.

Het is nog steeds mogelijk om met weinig geld iets moois te laten maken. Gezamenlijk hebben we de verf gekocht, maar voor het totaal aan schilderwerk, plafond, muren en afbeelding vroeg de schilder 100 cedis ofwel 25 euro. Voor hem waarschijnlijk een maand inkomen maar voor ons een koopje.

Ria is bezig geweest met de inrichting, op de buitendeur staat ‘akwaaba’ ‘welkom’.

De tweede foto geeft een beeld bij binnenkomst je kijkt dan naar de keuken.

De derde foto is de wand met de deur naar de badkamer en rechts de buitendeur. Deze wand is dus opgevrolijkt als water met vissen. De ruimte heeft een complete badkamer met toilet en douche. Daar wordt druk gebruik van gemaakt, thuis hebben de kinderen deze voorzieningen niet. We zien dat de vrouwen ’s morgens de kinderen verschonen en douchen en voordat ze naar huis gaan opnieuw. Ook zorgt Solo nu dat er wegwerpluiers zijn zodat de kinderen niet steeds een natte broek of jurk hebben en de matrassen vuil maken.

De vierde foto laat de wand zien met het raam aan de veranda zijde waar ook de deur in zit. De gordijnen voor de ramen zijn verwijderd, de stroken glas moeten open staan en de ventilator aan zodat de kamer fris is. We zijn benieuwd of deze dingen stand houden wanneer we vandaag over twee weken vertrekken voor een korte vakantie aan de kust.

De vijfde foto heb ik vanmiddag gemaakt nadat Ria de ruimte heeft ingericht.

Opnieuw kunnen ze zien dat lichte kleuren ruimte schept maar dit is al jaren een discussie. Solo blijft bij zijn bruin en donker geel als de kleuren zoals het hoort. Maar dat zal met de nieuwbouw, zeker binnen, moeten veranderen. Vroeger hadden alle schoolkinderen uniformen in bruin en geel, maar dit is allang veranderd. Nu heeft elke kerk of groep zijn eigen kleur en voor de Presbyterianen is dat blauw en wit. Nu hoeft dit van mij niet omdat het met de Presbyterianen te maken heeft want wij zijn er voor alle kinderen ongeacht ras of achtergrond. In die kleuren, wit en blauw, hebben we ons huis enkele jaren terug laten schilderen. Iedereen vind het mooi, fris en vind het ruimer lijken, maar wanneer je met Solo praat, om wanneer er opnieuw geschilderd moet worden om deze kleuren aan te houden, komt hij met allerlei bezwaren, helaas. Dus zal het bestuur in Nederland daarover moeten beslissen.

Tiny is de hele dag al druk bezig in het kindertehuis. Er is een nieuwe indeling tot stand gekomen zowel voor de jongenskamers als ook de meisjeskamers. Dit is niet zo vanzelf gegaan vooral bij de meisjes. Er zijn toch wat onderlinge spanningen blijkt en het viel niet mee voor Tiny om de meisjes aan het praten te krijgen. Ze praten onder elkaar honderd uit maar wanneer wij iets vragen buigen ze het hoofd en zeggen niets. Maar goed uiteindelijk is alles tot tevredenheid van alle partijen opgelost.

De kamers zijn nu gesplitst naar leeftijd. De kamer van de jongste meisjes is gereed, Amanda, Lisa en Saartje zijn trots op hun kamer en zijn druk aan het schoonmaken en zeiden: oma wanneer u weer komt dan zullen we zorgen dat de kamer heel mooi en netjes is. Solo en de jongens zijn druk bezig met het in elkaar zetten van de bedden voor de andere meisjes Sara, Martha, Mercy, Rachael en Hannah. We hopen dat ze het voor de nacht voor elkaar hebben, want het gaat niet zo handig. Het lijkt mij dat je bij een stapelbed onderaan begint en niet bovenaan. Maar goed laat ze maar aanmodderen daar leren ze van. Dus nu zijn er uiteindelijk vijf meisjes op een kamer zoals bedoeld en kunnen er nog twee jongere kinderen bijkomen, bovendien zijn ze er allemaal heel blij mee.

Op het uiteindelijke resultaat zowel bij de jongens als de meisjes komen we nog terug maar eerst hopen we morgen naar Adepena te gaan. Ik ga met Tiny, Ria, Eskil en natuurlijk Solo. De bevolking gaat dan horen dat nog diezelfde dag de vrachtwagens met spullen zullen komen en dat woensdag of donderdag begonnen gaat worden met boren naar water.

Tussen drie en vier uur nemen we afscheid van Clement en Joseph, ze hopen tussen vijf en zes uur op hun bestemming de Senior High School te zijn.

Dat is de leeftijd van Ghana als een onafhankelijk land. Gisteren 6 maart werd dat gevierd. Weken was er geoefend door een selectie van kinderen van elk van de deelnemende scholen. Men heeft de scholen in twee groepen gesplitst die om het jaar deelnemen anders gaat de parade veel te lang duren. Het duurde nu ook al weer twee uur.

Om zes uur deze zondagochtend was er al de kerkdienst, met een ingekorte dienst van twee uur. Het was de bedoeling dat om half negen de parade zou beginnen, maar zoals gebruikelijk waren de belangrijke personen er nog niet. Het viel nog mee dat er een uurtje later kon worden begonnen. Er kwamen ook enkele Chiefs maar die kwamen nog later, waarmee zij te kennen gaven nog belangrijker te zijn dan de politieke figuren die de parade af moesten nemen. Het is vermakelijk om deze ‘strijd’ waar te nemen. In elk geval was de bevolking in grote aantallen rondom het veld achter ons huis verzameld.

Ook was er een grote tent gespannen waaronder de genodigden. Wij zaten vooraan naast de ouderling van de Presbyterianen die het openinggebed deed en naast Herbert zaten twee nonnen van het katholieke diocees, die een groot terrein bezitten even buiten Nsoatre, en daarnaast zat de dominee van de Presbyteriaanse kerk.

Een groepje kinderen van de dagopvang liep voor het eerst mee. Ook Ria en Eskil liepen als begeleiders mee samen met Joseph en verder Lucy als hoofd en de stagiaire. Bij het passeren van de autoriteiten moet het doek worden gestreken.

Ook de Presby-Dutch Primary en de Presby-Dutch Junior High liepen mee in de parade.

De blauwwitte poort rechts in de achtergrond is de toegangspoort naar ons privé terrein.

Op de achtergrond ziet u achter het doel onze woning.

Na de parade hebben we met elkaar de koffie gedronken en daarna de lunch.

Om half zes konden we luisteren naar ouderling Kroon in Woerden die een preek las van ds. C. Harinck.

Vandaag is het een vrije dag voor de scholieren en vanmiddag om drie uur is het voor Joseph en Clement weer tijd om terug te reizen naar hun kostschool.

Direct na de koffie komt dhr. Adwinsa op bezoek. Een heel interessante man.

Toen we getoeter hoorden voor de poort naar ons huis is Eskil de poort open gaan doen. Vervolgens kwam er een enorme auto ons erf oprijden. De auto werd geparkeerd naast de auto die Solo tijdelijk tot zijn beschikking heeft en dat is een flinke auto. De auto van Solo werd nu gedegradeerd tot een mini, je zag de auto niet meer. Buiten de chauffeur kwamen er 3 personen; dhr. Adwinsa, zijn jongste broer en de vrouw van die jongste broer uit de auto stappen.

Adwinsa heeft een hotel net voor Nsoatre wanneer je vanuit Sunyani komt het Adwinsa hotel, het is het hotel waar ook de bruiloft van Solo en Regina heeft plaatsgevonden. Maar hij heeft veel meer, hij heeft een uitgeverij waar alle schoolboeken worden gedrukt. Zelf heeft hij diverse boeken geschreven vooral over historische religieuze zaken. Hij beloofd Eskil die erg geïnteresseerd is in geschiedenis enkele boeken te laten bezorgen. Hij heeft diverse huizen en andere bezittingen. Adwinsa is begonnen in het onderwijs maar heeft nu veel bezittingen en doet heel veel voor anderen. Dat hebben we in het verleden al gemerkt bij steeds weer nieuwe zaken in de kerk naast ons.

Adwinsa heeft zich teruggetrokken uit zaken en deze overgedaan aan zijn kinderen. De auto waarin hij nu rijd is een verjaardagsgeschenk van zijn kinderen. Hij wilde de auto niet accepteren en was erg kwaad dat zijn kinderen zo’n dure auto voor hem hadden gekocht hij wilde in zijn Toyota blijven rijden. Het is een eenvoudige man. Hij is in de richting van Wenchi gaan wonen en heeft zich daar een nieuw bestaan opgebouwd in een bosrijke omgeving. Hij heeft als het ware een nieuw dorp gebouwd inclusief school en Presbyteriaanse kerk. Hij nodigt ons uit tijdens een volgend bezoek, ik nodig hem eveneens uit om ons te bezoeken en bij ons te logeren. Hij komt regelmatig op Schiphol om daar over te stappen op een vlucht naar bijvoorbeeld Duitsland.

Adwinsa heeft een grote rol gespeeld bij het ‘Chieftancy’ geschil over de opvolging. Zoals verteld was de familie van Regina aan de beurt, maar zij hadden geen acceptabele kandidaat. Na veel touwtrekken ging de familie van Regina er mee akkoord dat Adwinsa de nieuwe Nsoatrehene zou worden. Echter Adwinsa trok zich terug en had geen interesse. Jarenlang moest hij daarna Nsoatre mijden omdat de kans aanwezig was dat hij zou worden vermoord, want zo gaat dat hier.

Uiteindelijk heeft de huidige Nsoatrehene zich opgeworpen als kandidaat. Hij behoort tot dezelfde familie als Adwinsa, is professor in de biologie aan de Legon Universiteit in Accra en heeft een eigen bedrijf. Maar hij werd niet geaccepteerd door de bevolking omdat hij rookte en dus schade toebracht aan zijn lichaam. Zo ver gaat dat dus, wanneer je de koning wil worden. Na vele discussies, bemiddelingen en rechtszaken is de professor toch de nieuwe Nsoatrehene geworden.

Bij deze blog de volgende foto’s:

De Nsoatrehene op zijn troon boven de anderen en met het luipaard vel achter zich aan de wand. Het gebouw is niet hoog genoeg om het boven hem aan de wand te bevestigen zoals op de oude locatie. Een ontwerp foutje misschien?

De twee mannen met de goudkleurige staf zijn geen hoge Chiefs maar zij zijn de vertalers. Je spreekt nooit rechtstreeks tegen de koning maar altijd via een tussenpersoon en dat zijn zij dus.

Links naast de koning zit de koningin van het regerende vorstenhuis, niet zijn vrouw dus. De drie koninginnen van de drie vorstenhuizen bepalen wie de nieuwe koning wordt. Deze vrouwen hebben dus veel macht en werden vroeger altijd door dragers gedragen en mogen zelf absoluut niets doen. Wel is het nu zo dat Regina, wanneer zij koningin wordt, nu wel les mag blijven geven. De bevolking vraagt nu om goed opgeleide leiders die de bevolking vooruit kunnen helpen en iets voor hen kunnen doen en betekenen. Het slaafse dienen is voorbij.

Dit dienen ging zo ver dat toen wij hier kwamen, sommige Ghanezen bang waren om met ons mee te reizen, want wanneer een Chief kwam te overlijden werden er mensen mee begraven om hem te dienen. Het risico was dus dat je hoofd eraf werd geslagen, als buitenstaander, om mee begraven te worden. Gelukkig dienen de zwaarden van de bewakers voor de troon van de Nsoatrehene daarvoor niet meer.

Gisterenochtend zat ik heerlijk rustig op ons terras na te denken over wat ik zou gaan zeggen tegen de ‘Nsoatrehene’ en de ‘Nsoatre Traditional Council’ toen voor me op het grint een van die soort hagedissen rustig bleef zitten en dus maakten ik maar een foto. Ook waren de kinderen weer druk aan het oefenen voor de parade, nu gingen ze ook even naar het grote veld achter ons huis waar de parade wordt gehouden. Zij zijn de tweede groep die start.

Gisteren zijn we dus op bezoek geweest bij de ‘Nsoatrehene’ of wel koning Oppong Boakye de 2^e. Wanneer de ‘Nsoatre Traditional Council’ onder zijn leiding bij elkaar komt voor de rechtszitting is dat altijd op een vrijdag. Samen met Tiny en de familie was ik uitgenodigd om ten overstaan van de Nsoatrehene, de Chiefs en de Koningin een en ander te vertellen over het werk hier in Nsoatre.

Dat gaat allemaal met veel ceremonie zoals het overhandigen van geschenken in dit geval de traditionele twee flessen Henkes jenever. Ik kreeg vervolgens ook een fles namens hem. De flessen zien er nog hetzelfde uit als in de slaventijd, toen werden er door de Nederlanders slaven mee gekocht. Het was voor Tiny en mij niet de eerste ontmoeting met de Nsoatrehene we waren al eerder geweest maar nu was het in zijn nieuwe paleis. Van het eerste bezoek hebben we de fles Henkes nog thuis staan als souvenir. We hebben de fles nu aan Eskil gegeven dan kan hij op school over de ontmoeting vertellen en de fles laten zien.

Het is verbazingwekkend te zien hoe twee systemen in een land naast elkaar kunnen bestaan: het politieke systeem met een president aan het hoofd en het Chieftancy systeem welke alle grond beheerd, een regio bestuurd met alles wat er bij komt kijken en ook juridisch de zaken regelt en rechtspreekt. Het Chieftancy systeem functioneert waarschijnlijk al honderden jaren terwijl het politieke systeem pas sinds de onafhankelijkheid op 6 maart 1957 functioneert overigens met diverse staatsgrepen en veel corruptie. Het Chieftancy systeem is alleen van toepassing bij de Akan stammen in midden en zuiden van Ghana. In het noorden is het systeem anders met over het algemeen een moslim aan het hoofd als alleenheerser. Het Chieftancy systeem is eigenlijk een heel democratisch bestuurssysteem. Het hoogtepunt vind ik Ashanti waar de Asantehene de heerser is van de hele provincie en duidelijk meer macht heeft dan de president van Ghana. De Asantehene, dus de koning van Ashanti Region, heeft al vele jaren een goede verbinding met ons koningshuis.

Aan de hand van de situatie in Nsoatre zal ik proberen uit te leggen hoe het systeem in elkaar zit. Het eerste echtpaar dat zich in een nieuw onbevolkt gebied vestigt is het koningshuis. De dochters uit dat echtpaar zijn koningin, bij de Akan volken lopen de lijnen via de vrouwen. De jongens uit het huwelijk zijn niets. Het eerste echtpaar in Nsoatre had 3 dochters en dat zijn de 3 koningshuizen geworden in Nsoatre. Het zijn de huizen: Twabiri waartoe Regina de vrouw van Solo behoort, Nsesereso waartoe de huidige Nsoatrehene behoort en bijvoorbeeld ook Adwinsa de eigenaar van het enige hotel in Nsoatre, hij is overigens voornemens om ons vandaag te bezoeken en verder het huis Abuom. De leden van zo’n koningshuis doen niets maar worden gediend door de overige families die ook hun eigen Chief hebben. Nsoatre heeft nog negen families met zo’n hoofd. Vroeger waren deze families min of meer de slaaf van de koningshuizen. De leden van zo’n koningshuis moesten gaaf zijn, dus geen gebreken en geen littekens. Om dat zo te houden deden ze niets en zorgden de andere families voor het werk en het voedsel. Ook gingen de leden niet naar school en leerden dus niets en lieten zich alleen maar bedienen.

Maar de tijden veranderen ook voor deze koningshuizen. De familie van Regina bestaat uit meer dan 500 personen en was aan de beurt om de volgende Nsoatrehene te leveren. Maar niemand had enige opleiding en de bevolking accepteerde geen opvolger uit dat huis. Degene die in aanmerking kwam volgens het huis van de familie van Regina was een persoon die in Duitsland woonde, volgens Solo deed hij daar de afwas in een restaurant. Meer dan 15 jaar heeft de strijd voor een opvolger geduurd, dus bijna al de jaren dat wij hier zijn was er geen nieuwe Nsoatrehene.

Ik rond dit nu af anders wordt het te lang. Maar nog kort over Regina.

Regina zakte voor het examen van de Senior High School, het is Solo geweest die Regina heeft aangespoord toch door te gaan en na het afronden van de Senior High verder te studeren. Zij geeft nu les op een meisjes Senior High in het vak wat wij noemen ‘maatschappijleer’. Regina is de enige van het huis Twabiri die heeft gestudeerd en kan dus gemakkelijk de volgende koningin worden. Solo heeft haar als vrouw gekozen overigens tegen de zin van zijn moeder en grootmoeder, maar zijn zussen en broers steunden hem. Moeder en grootmoeder waren tegen omdat het huis Twabiri niet goed bekend staat: zij drinken alcohol en doen niets zoals in vroeger jaren. Solo is Regina dan ook voortdurend aan het wijzen op dingen die ze niet moet doen omdat het later door de bevolking tegen haar zal worden gebruikt. De bevolking volgt haar nu al kritisch want begrijpt heel goed dat haar zoon Christian Hammink Boateng, wanneer hij gezond mag blijven en een goede opleiding krijgt, eens de nieuwe Nsoatrehene zal worden.

Het was gisteren een zware vermoeiende dag. Dit kwam vooral doordat het drukkend weer was en erg warm terwijl we van kwart voor één tot acht uur zonder stroom kwamen te zitten. Er was weer eens een defect in Nsoatre met de hoofdvoeding.

Door het drukkende weer had ik hoofdpijn terwijl er toch een aantal gesprekken plaats moesten vinden. Helaas kon het gesprek met drie van de jongens die we zouden houden over hun houding ten opzichte van vooral huisvader Seth niet doorgaan omdat ze in verband met de komende parade afwezig waren.

In de ochtend was alles nog prima en we zagen de dagopvang oefenen voor de parade. Het gaat steeds beter, ook oefenen ze nu met een spandoek die ze gaan meedragen. Wanneer ze straks langs de autoriteiten paraderen dan moet het spandoek gestreken worden ofwel ze moeten het tot de horizontale stand laten zakken in een kantelende beweging. Vervolgens moeten een meisje en een jongen een groet uitbrengen. Dus er moet flink worden geoefend en er is nog een dag over, dus vandaag vrijdag, om te oefenen.

De mango’s in onze twee mango bomen beginnen al lekker te groeien. In mei zullen ze weer rijp zijn en dan kunnen de kinderen ze weer opeten. Juliet vertelde dat het hele lekkere mango’s zijn en dat de kinderen er dol op zijn. Zelf hebben we ze nog nooit kunnen proeven en dat is jammer voor Tiny die dol is op mango’s. Tot een week terug zag Juliet kans om nog steeds mango’s te kopen maar nu lukt het niet meer.

Het opruimen van het terrein, waar het nieuwe gebouw moet komen, gaat gestaag door alle takken zijn afgevoerd en er ligt een flinke stapel hout. Deze dikke takken en stukken boom worden door de jongens gebruikt om houtskool van te maken. Binnenkort zullen ze hier wel weer mee beginnen en dan kan zowel dagopvang als kindertehuis weer een tijd vooruit met de brandstof. De procedure om houtskool te maken hebben we al eerder omschreven.

’s Middags hebben we eerst een gesprek met Solo over het gedrag van de drie jongens. Daarna spreken we er met Seth over die, hoewel aarzelend, toegeeft dat de jongens geen respect voor hem hebben en dat hun vrienden zich nergens iets van aantrekken wanneer hun gevraagd wordt om te vertrekken. Ook zijn de vrienden regelmatig te vinden in de kamers van de jongens.

Vervolgens hebben we een gesprek met de meisjes over hun functioneren in het kindertehuis, overigens hebben we geen negatieve zaken. Maar over een aantal zaken wilden we hun mening weten.

’s Middags gaat er weer een gejuich op in het weeshuis omdat Clement van kostschool is thuisgekomen. Maandag moet hij weer terug naar school.

Vrijdagavond hebben Ria en Herbert samen met Joseph en Clement, als oudere broers, een gesprek met de drie jongens over hun respectloze gedrag die niet kan worden getolereerd. Het wordt een flink gesprek waarin ze hun excuses aanbieden de jongens wordt verteld dat opa maatregelen zal nemen. De jongens zijn beducht dat ze nog door opa onderhanden genomen zullen worden. Ria en Herbert vragen mij om dat niet meer te doen en verwachten dat ze nog wel langs zullen komen om excuses te maken. Ik wacht af en zal ze, wanneer ze komen, vertellen wat de consequentie van hun gedrag is en dat wanneer ik van Juliet zal horen van een positieve verandering de maatregelen zullen worden beëindigd.

Deze vrijdagochtend bereiden we ons voor op de ontmoeting met de Nsoatrehene, de koning van Nsoatre, en de toespraak die we daar zullen houden voor de ‘Nsoatre Traditional Council’, de vergadering van Chiefs en de koningin.

Twee grote glazen vol sinaasappelsap drinken we elke dag. Manden vol worden er telkens geplukt van onze 5 bomen. Juliet zorgt goed voor ons zoals ze ook goed zorgt voor de kinderen in het kindertehuis. Juliet is daar enkele jaren geleden gekomen om de maaltijden te verzorgen. De maaltijden moesten op een meer hygiënische wijze bereid worden, meer variatie en meer groente. Nu dat is haar prima gelukt, maar buiten dat, is zij zich steeds meer bezig gaan houden met de kinderen zelf. Vooral de meisjes heeft zij goed begeleid en voorlichting gegeven bij het opgroeien.

Bewust hebben wij haar deze periode verzocht om voor ons het huishouden te verzorgen. Na een week zei ze: oma ik heb nu al heel veel geleerd van u. Tiny is voortdurend bezig om haar nieuwe dingen te leren en ze wil ook alles leren en gaat het daarna uitproberen.

Na twee weken Ghana hebben we een gesprek gehouden met haar en haar man Kingsford die pastor is van een gemeente in Sunyani. Wij hebben voorgesteld dat zij de ouders zouden worden in het kindertehuis. Natuurlijk zou dit consequenties hebben zoals huisvesting enz. maar dat hebben we allemaal toegelicht. Kingsford zou natuurlijk gewoon zijn werk als pastor kunnen blijven doen. Na een week bedenktijd, hadden we een nieuw gesprek waarin ze lieten weten het niet te kunnen aannemen in verband met de drukke werkzaamheden en de vele af te leggen bezoeken van Kingsford en de betrokkenheid in de avonduren van Juliet bij dit werk.

Hierna hebben we pogingen gedaan om een echtpaar te vinden waarvan in elk geval er een Engels zou spreken, ook dat is niet gelukt. Een echtpaar waarmee we niet kunnen communiceren is ook geen oplossing, dat ondervinden we dagelijks bij huismoeder Mercy die overal ja op zegt maar niets begrijpt.

Afgelopen maandag hebben we een uitvoerig gesprek gevoerd met Juliet en haar gevraagd of zij manager wil worden van het kindertehuis en ook de verantwoording op zich wil nemen van het gastenverblijf. Tot in detail hebben we doorgenomen wat we van haar zullen verlangen. Ook hoe we zullen communiceren enz. Verder moet zij en haar man gaan zoeken voor een geschikt echtpaar die liefde hebben voor de kinderen en deze goed kunnen begeleiden. Dit echtpaar hoeft geen Engels te spreken wanneer zij de manager zou zijn.

Gisteren liet ze me weten dat ze de functie graag wil vervullen. Juliet is dan van 8.00uur tot na de avondmaaltijd gedurende weekdagen aanwezig in het kindertehuis om de zaken aan te sturen.

Intussen gaat ze nog door met in de bomen klimmen om sinaasappelen te plukken. Maar vandaag geeft ze al veel informatie over de gang van zaken en de problemen. Het blijkt dat de oudere jongens hun eigen gang gaan en niet naar Seth luisteren, ze verteld over de vele problemen die Seth hierdoor ondervind. Dus dat wordt vanmiddag een fors gesprek voor mij met de oudere jongens samen met Seth.

Sinds deze week heeft Krister ook een vriendje, het is een kuikentje die Bobby is genoemd. Gisteren was Bente het kuikentje aan het wassen terwijl Krister toekeek. Ik denk dat Bobby het niet zo fijn vond.

Bij alle drie de toegangspoorten is nu naam en logo aangebracht en staat er aangegeven tot welk deel de poort toegang geeft. De poort voor het kindertehuis mag alleen nog daarvoor gebruikt worden en niet meer voor de dagopvang. Voor de dagopvang moeten kinderen en begeleiders door de grote poort waar de dagregistratie van de kinderen plaatsvindt.

Nu Lucy de leiding heeft zien we dat het deze week heel goed gaat en iedereen door de grote poort in en uitgaat. Maar gisteren kwamen we tot de verrassende ontdekking dat er op de poort van het kindertehuis een groot hangslot zat en dat onze kinderen helemaal om moesten lopen. Dus Lucy ontboden dat dit niet de bedoeling is. Sorry Lucy,zeiden we, maar dit is niet de bedoeling, dagopvang en kindertehuis zijn twee aparte zaken. Het is jouw verantwoording dat niemand voor de dagopvang door die poort binnenkomt maar niet op die wijze. Wanneer onze kinderen tijdens de pauze bijvoorbeeld even naar het tehuis willen om iets te drinken dan kan het niet zo zijn dat ze helemaal om moeten lopen. Dus weg hangslot.

Ria, Herbert en de kinderen waren gisterenavond behoorlijk vermoeid na de trip naar Adepena en de indrukken die daar werden opgedaan.

Toch waren ze nog druk gisterenavond, want de woonkamer van het gastenverblijf moest opnieuw worden ingericht. Twee loodzware tafels van massief teakhout, elk 2.10 meter lang en 1,20 meter breed plus 3 van de 4 banken met dezelfde lengte als de tafels en een zitvlak van 45 cm breed waren er afgeleverd. Het nieuwe meubilair is prachtig en stevig en de vierde bank zal spoedig worden nageleverd die hadden ze laten vallen bij het laden. Het is een jongeman die net is begonnen, die de meubelen maakt. Omdat hij het zo goed heeft gedaan krijgt hij ook de opdracht voor de aanvulling van de dagopvang meubelen. Het zijn 65 schoolbankjes, 7 stoelen en 5 bureautjes, die nu dus ook van duurzaam teakhout worden. De stichting betaald dezelfde prijs n.l. € 2.540 als de vurenhouten bankjes aan de aannemer.

De indrukken opgedaan in Adepena en omgeving hebben veel indrukken nagelaten en de bevolking heeft een plaatsje in de harten van Ria, Herbert en de kinderen veroverd. Ook de natuur is daar prachtig en wanneer binnenkort alles groen zal zijn en de bloemen tevoorschijn gaan komen, wordt het nog mooier. Dat is waarom er nog steeds mensen wonen ondanks het gebrek aan schoon water. Deze mensen willen van de natuur genieten zeggen ze zelf en daarom branden ze ook geen gronden af en houden zo de lucht zuiver.

In het dorp geeft Herbert een demonstratie hoe ze met houtskool water kunnen zuiveren. Uitvoerig demonstreert Herbert de procedure en er is veel belangstelling voor.

Vervolgens worden meegenomen medicijnen toegelicht en verteld Herbert waarvoor en hoe ze moeten worden gebruikt.

De mensen en de omstandigheden maken grote indruk op Ria en zij neemt alles goed in zich op en observeert de omstandigheden en leefwijze.

Ria deelt aan de moeders met kleine kinderen dekentjes uit.

Er wordt de tijd genomen om rond te kijken, ook voor de kinderen was dit een leerzaam bezoek die veel indruk heeft gemaakt.

Gisterenmiddag is Joseph even thuisgekomen om oma en opa te begroeten. Voor de zondag reist hij weer terug want voorlopig heeft hij nog geen vakantie. Hij is pas halverwege het 2^de semester dus halverwege april is er weer een vakantie. Hij had nu enkele dagen de mogelijkheid om weg te gaan want ook zijn school is druk met het trainen voor de parade op Onafhankelijkheidsdag. Joseph verteld dat ook Clement deze week even thuis zal komen. Joseph was onder de indruk van de wijzigingen die er hadden plaatsgevonden in de 6 weken dat hij naar kostschool was geweest.

Vandaag was Joseph al weer druk bezig op de dagopvang. Vanmorgen leidde hij de weekdienst en dat deed hij prima. Het is te hopen dat hij dit jaar de Senior High School kan afsluiten en in Winneba kan gaan studeren. Lucy is aangesteld als de nieuwe manager van het geheel van de dagopvang inclusief gehandicapten, keuken en het buiten terrein. Wanneer Joseph zijn studie zal hebben afgerond, en dat duurt nog wel 5 jaar, zal hij D.V. de opvolger van Lucy worden. Dit hebben we al met haar besproken, maar de kans is groot dat Lucy eerder zal trouwen en dan zal verhuizen.